Urodziłeś się między 1949 a 1968 rokiem? Bez tego dokumentu emerytury nie dostaniesz
Emerytura przed ukończeniem wieku emerytalnego, czyli wcześniejsza emerytura przysługuje w Polsce tym, którzy wykonują pracę o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach. Zwykle osoby te ubiegać się mogą o przejście na zasłużony odpoczynek na 5 lat przed standardowym wiekiem emerytalnym. Obecnie wcześniejsza emerytura dotyczy osób urodzonych w latach 1949-1968, jednak sam wiek nie gwarantuje otrzymania świadczenia. Do wniosku do ZUS trzeba dołożyć jeden kluczowy dokument.
- Wcześniejsza emerytura to zwykle 5 lat szybsze świadczenie emerytalne, względem sytuacji w zawodach nieobjętych tym przywilejem.
- Do otrzymania wcześniejszej emerytury trzeba jednak wykonywać zawód o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach.
- W celu otrzymania wcześniejszej emerytury należy złożyć jednak odpowiednio przygotowany wniosek, w którym brak jednego pisma może dyskwalifikować zgłoszenie.
Emerytura przed uzyskaniem wieku emerytalnego to nic nowego w polskim systemie emerytalnym. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wskazuje, że na taki benefit liczyć mogą osoby, które wykonują jedną z dwóch prac. Mowa o wykonywaniu zawodu szczególnie istotnego z punktu widzenia państwa (np. sędziowie, kolejarze czy policjanci), ale także o pracy w szczególnych warunkach (np. górnicy, hutnicy).
Praca w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze to przesłanka do tego, by ubiegać się o wcześniejszą emeryturę. Aby takowe świadczenie otrzymać, konieczne jest jednak spełnienie szeregu warunków stawianych przez ZUS. Wcześniejszą emeryturę dostaniesz, jeśli:
- osiągnąłeś wiek emerytalny - jest on różny w zależności od płci oraz rodzaju pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
- masz 20 lat (kobieta) lub 25 lat (mężczyzna) stażu (czyli okresów składkowych i nieskładkowych) i możesz to potwierdzić odpowiednimi dokumentami,
- masz wymagany staż pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze - jest on różny w zależności od rodzaju pracy - i możesz to potwierdzić odpowiednimi dokumentami,
- nie jesteś członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) albo złożyłeś wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na Twoim rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.
W przypadku ubiegania się o wcześniejszą emeryturę, konieczne jest jednak odpowiednie przygotowanie wniosku. Należy w tym miejscu pamiętać o tym, że pracodawca musi dokonać odpowiedniego wpisu w papierach osoby zatrudnionej. Bez tego wniosek o wcześniejsze świadczenie może zostać nieuznany.
Pracodawca w świadectwie pracy wpisuje bowiem, że dany pracownik faktycznie wykonywał pracę w warunkach uprawniających do wcześniejszego świadczenia emerytalnego. Taki zapis przysługuje tylko pracownikom zawodów, które znajdują się w spisie prac, na które przysługuje wcześniejsza emerytura. Pełną listę zawodów znajdziemy w rozporządzeniu Rady Ministrów z 1983 roku.
Aby uzyskać wcześniejszą emeryturę, do ZUS trzeba dostarczyć pakiet odpowiednich pism. Przede wszystkim jest to wniosek o emeryturę na formularzu EMP, do którego dołączymy informację o okresach składkowych i nieskładkowych na formularzu ERP-6. Do tych dokumentów należy dorzucić kolejne, a ZUS dokładnie wskazuje, o które chodzi. Są to:
- Twoje okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
- Twoje okresy składkowe i nieskładkowe (wykazane przez Ciebie w informacji o okresach składkowych i nieskładkowych), np. świadectwa pracy, zaświadczenia o zatrudnieniu, zaświadczenia o okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych czy np. przebywania na urlopie wychowawczym,
- wynagrodzenie, jakie otrzymywałeś w okresach zatrudnienia lub ubezpieczenia.
ZUS podkreśla, że wniosek zgłosić należy najpóźniej na dzień przed datą swoich 60. urodzin w przypadku kobiet lub 65. urodzin, jak miejsce ma to w przypadku mężczyzn.
Przemysław Terlecki
