Czy rodzice mogą przepisać mieszkanie na dziecko? Zasady darowizny są jasne
Rodzice, którzy chcą przepisać mieszkanie na dziecko, mogą to zrobić poprzez umowę darowizny. W takiej procedurze należy zachować szczególną formę, przygotować odpowiednie dokumenty oraz uiścić opłaty — zarówno notarialne, jak i ewentualnie podatkowe. Dowiedz się, co musisz zrobić, jeśli chcesz przepisać mieszkanie na dziecko.
Pod kątem formalnym przepisanie mieszkania na dziecko jest umową darowizny. Darczyńca (rodzice lub rodzic) zobowiązuje się do przekazania nieruchomości, jaką jest mieszkanie, obdarowanemu (synowi czy córce). Lokal może być własnością darczyńcy, jak również może on posiadać w stosunku do niego spółdzielcze prawo własnościowe, które chce przekazać obdarowanemu.
W polskim prawie nie istnieje żaden przepis, który zakazywałby przepisania na dziecko mieszkania, w którym mieszkają jego rodzice. W takich przypadkach najczęściej ustanawiane są prawa majątkowe, które pozwalają darczyńcy użytkować mieszkanie po przepisaniu nieruchomości na dziecko. Należy pamiętać, że przepisanie mieszkania na dziecko musi zostać udokumentowane w postaci aktu notarialnego.
Bardzo często zdarza się sytuacja, gdy rodzice mają jedno mieszkanie i chcą je przepisać na dwoje dzieci. Mają do tego pełne prawo, dodatkowo żaden akt prawny tego nie zakazuje. Należy jednak podzielić nieruchomość na dwie odrębne lub przepisać jako współwłasność. Pierwsza opcja sprawdza się w przypadku działek lub domów jednorodzinnych, natomiast drugi przypadek jest optymalną formą jeśli chodzi o przepisanie mieszkania na dwoje dzieci.
Ustanawiając współwłasność mieszkania, rodzice mogą określić proporcje, jakie przypadną każdemu dziecku. W standardowych okolicznościach jest to po 50%, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, by je zmodyfikować np. 80% do 20%. Taka nieruchomość będzie funkcjonowała jako współwłasność obdarowanych.
Zobacz także: Rośnie liczba komorniczych egzekucji. Polacy toną w długach?
Umowa darowizny musi zostać sporządzona przez notariusza. Z tego względu przed wizytą w kancelarii należy przygotować odpowiednie materiały. Żeby przepisać mieszkanie na dziecko, wymagane są następujące dokumenty:
- poświadczenie nabycia mieszkania,
- poświadczenie wartości rynkowej mieszkania,
- numer księgi wieczystej mieszkania,
- poświadczenie zapłaty podatku od spadków i darowizn lub zwolnienia z opodatkowania.
Najczęstszym dokumentem poświadczającym nabycie mieszkania jest akt notarialny. W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu należy dostarczyć odpowiednie zaświadczenie ze spółdzielni. W celu poświadczenia wartości rynkowej mieszkania należy przedstawić operat szacunkowy lub raport rzeczoznawcy majątkowego. W przypadku numeru księgi wieczystej mieszkania należy go szukać na zawiadomieniu z sądu o założeniu KW. Dodatkowo numer księgi wieczystej można uzyskać osobiście w odpowiednim Wydziale Geodezji lub w Wydziale Ksiąg Wieczystych sądu właściwego dla nieruchomości.
Na wysokość podatku od przepisania mieszkania składają się dwa czynniki: wartość darowizny oraz grupa podatkowa. Wyróżnia się 4 grupy podatkowe:
- grupa 0 - małżonek, dzieci, rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, pradziadkowie, wnuki, prawnuki, pasierbowie, ojczym/macocha,
- grupa 1 - teściowej, zięć/synowa,
- grupa 2 - dalsza rodzina (wujkowie, ciotki),
- grupa 3 - najdalsza rodzina i osoby niespokrewnione.
Co do zasady grupa 0 zwolniona z płacenia podatku od darowizny. Jednak jeśli dla osoby obdarowanej jest to kolejna darowizna w ciągu ostatnich 5 lat, musi ona zapłacić podatek.
Dla grupy 1 kwota wolna od podatku wynosi 9 637 zł, natomiast wysokość podatku oblicza się w zależności od kwoty darowizny. Do kwoty 10 278 zł podatek wynosi 3%, pomiędzy 10 278 a 20 556 zł należy zapłacić podatek w wysokości 308,30 zł, a dodatkowo 5% nadwyżki powyżej 10 278 zł. Jeśli wysokość darowizny przekracza 20 556 zł - podatek wynosi 822,20 zł oraz 7% nadwyżki.
Kwota wolna od podatku dla grupy 2 wynosi 7 276 zł. Wysokość podatku liczy się następująco: do kwoty 10 278 zł - 7%, pomiędzy 10 278 a 20 556 zł - 719,50 zł, a także 9% nadwyżki (liczonej od kwoty 10 278 zł), powyżej 20 556 zł - 1644,50 zł oraz 12% nadwyżki (liczonej od kwoty 20 556 zł).
Dla grupy 3 wysokość kwoty wolnej od podatku wynosi 4 902 zł. Do kwoty 10 278 zł obdarowany musi zapłacić 12% podatku, pomiędzy 10 278 a 20 556 zł - 1233,40 zł oraz 16% od nadwyżki (od kwoty 10 278 zł), powyżej 20 566 zł - 2 677,90 zł oraz 20% od nadwyżki (od kwoty 20 556 zł).
Zobacz także: Rozwód a kredyt hipoteczny. Kto go spłaca i jak podzielić mieszkanie?
Umowa notarialna darowizny wiąże się z zapłatą taksy notarialnej. Tak, jak w przypadku podatku od przepisania mieszkania, jest ona ustalana na podstawie wartości nieruchomości, której dotyczy. Jeśli znamy wartość mieszkania, możemy obliczyć maksymalną wysokość opłaty notarialnej na podstawie poniższych widełek:
- między 30 000 a 60 000 zł - 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł,
- między 60 000 a 1 000 000 zł - 1 010 zł + 0.4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł,
- między 1 000 000 a 2 000 000 zł - 4 770 zł + 0.2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł,
- powyżej 2 000 000 zł - 6 770 zł + 0.25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł.
Warto pamiętać, że powyższe obliczenia ukazują maksymalną stawkę. Notariusz, do którego się udamy, może niżej wycenić swoją usługę.
Czytaj również:
Rekordowe podwyżki cen pieczywa. Najbardziej zdrożał zwykły chleb