Dziś Sejm może przyjąć ustawy ubezpieczeniowe
Na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu posłowie mogą przyjąć pakiet ustaw ubezpieczeniowych. Wcześniej jednak muszą rozstrzygnąć, czy odszkodowania za szkody komunikacyjne, których naprawa nie została udokumentowana fakturą VAT, mogą zostać obłożone podatkiem dochodowym. Zabiega o to rząd, protestują ubezpieczyciele.
Po ośmiu miesiącach prac parlamentarnych dzisiaj pakiet czterech ustaw ubezpieczeniowych (o działalności ubezpieczeniowej, o pośrednictwie ubezpieczeniowym, o ubezpieczeniach obowiązkowych i o nadzorze) trafi dziś do drugiego czytania w Sejmie. Jako że Komisja Europejska wypomniała nam już brak nowych regulacji rynku ubezpieczeniowego, można spodziewać się, że posłowie już na tym posiedzeniu Sejmu przyjmą pakiet i powędruje on do Senatu.
Problem w podatku
Nadal do rozstrzygnięcia pozostaje jednak kwestia zasad opodatkowania odszkodowań komunikacyjnych. Rząd, popierany przez przedstawicieli producentów i dealerów samochodów zaproponował, by odszkodowania za szkodę komunikacyjną były zwolnione od podatku dochodowego tylko w części udokumentowanej fakturami za przeprowadzone naprawy. Halina Wasilewska-Trenkner, wiceminister finansów, tłumaczyła, że rząd chce ograniczyć szarą strefę podatkową (chodzi o warsztaty nie płacące podatków, kradzione części) oraz zwiększyć bezpieczeństwo ruchu.
Przeciwko takim zapisom protestuje solidarnie cała branża ubezpieczeniowa. Dotychczas bowiem żadne odszkodowanie za uszkodzenie samochodu nie podlegało opodatkowaniu. W praktyce oznaczało to, że większość klientów brało odszkodowanie określane na podstawie kosztorysu rzeczoznawcy, i dokonywało lub nie naprawy w wybrany przez siebie sposób: w autoryzowanym warsztacie, samemu , u "złotej raczki" itp. Teraz kierowca będzie miał do wyboru: albo nie zapłacić podatku i skorzystać z warsztatu wystawiającego fakturę, albo podzielić się z fiskusem otrzymanymi środkami.
- Ten zapis spowoduje wzrost wysokości składek - ostrzega Jerzy Wysocki, prezes Polskiej Izby Ubezpieczeń, a pogląd ten popierał podczas specjalnie zwołanej w tym celu konferencji Krzysztof Kudelski, wiceprezes Warty.
Kontrowersyjne zapisy
Ubezpieczycielom nie podoba się również wiele innych zapisów pakietu, choć nie negują konieczności nowelizacji przepisów. Wiele kontrowersji wzbudza zwłaszcza rozszerzenie uprawnień nadzoru, a prawdziwą burzę wywołały propozycje zasiadania w radach nadzorczych towarzystw osób powoływanych z listy tworzonej przez organ nadzoru. Przepis ten nie został jednak ostatecznie wprowadzony. Tomasz Mintoft-Czyż, prezes Stowarzyszenia Polskich Brokerów Ubezpieczeniowych i Reasekuracyjnych, dodaje, że projekt ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowy jest niezgodny z zapisami nowej dyrektywy UE w tym zakresie i będzie musiał być nowelizowany po akcesji Polski.
Kto zapłaci VAT
Zdaniem prawników, opodatkowanie odszkodowań komunikacyjnych podatkiem dochodowym jest niezgodne z Konstytucją.
- Absurdalne wydaje się m.in. opodatkowanie odszkodowań uzyskiwanych na podstawie ubezpieczeń komunikacyjnych. Taki budzi poważne wątpliwości co do jego zgodności z konstytucyjną zasadą ochrony prawa własności - uważa Zbigniew Jahns, radca prawny z kancelarii White & Case.
W nowych przepisach na zakład ubezpieczeń nakłada się obowiązek ujęcia w kwocie odszkodowania podatku od towarów i usług.
- Obecnie zakład ubezpieczeń uwzględnia w kwocie odszkodowania podatek VAT tylko wtedy, gdy ubezpieczony nie mógł dokonać jego odliczenia. Wysokość podatku mieści się wówczas w zakresie szkody. W przypadku ubezpieczonych, którzy byli płatnikami VAT, ubezpieczeni otrzymaliby przecież odszkodowanie wyższe o 22 proc. od wartości szkody - wyjaśnia Beata Balas-Noszczyk, partner w kancelarii Lovells.
Jej zdaniem, przyjęcie nowych przepisów odbije się na pozostałych ubezpieczonych.
- Posiadacze pojazdów ciężarowych otrzymają zbyt wysokie odszkodowania kosztem pozostałych. Jest to niezgodne z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa - dodaje Beata Balas-Noszczyk.
Rozstrzygnie TK
Zmiany w ustawie przewidują opodatkowanie odszkodowania z tytułu ubezpieczenia OC oraz AC, chyba że pojazd został zakwalifikowany do likwidacji, skradziony, sprzedany albo naprawa będzie udokumentowana fakturą.
- Każde z tych rozwiązań może być krzywdzące dla poszkodowanego posiadacza pojazdu, co jest sprzeczne z konstytucyjną zasadą proporcjonalności w ograniczeniu praw i wolności obywatelskich - mówi Beata Balas-Noszczyk,
"Niezgodności regulacji z Konstytucją RP uzasadniają wniesienie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niekonstytucyjnosci art. 18 i 238 projektu ustawy" - napisano w opracowaniu Ernst & Young, przygotowanym na zlecenie Warty.
