Otwarcie i ogłoszenie testamentu u notariusza. Kto musi być obecny?
Po śmierci bliskiej osoby zawsze przychodzi czas na uregulowanie spraw spadkowych. Jednym z początkowych etapów tego procesu jest otwarcie i ogłoszenie ostatniej woli spadkodawcy, jeśli jego testament został złożony u notariusza.
Otwarcie testamentu to instytucja, która przede wszystkim ma na celu zagwarantowanie wykonania ostatniej woli spadkodawcy. Jest to również forma urzędowej ochrony przed usunięciem, uszkodzeniem bądź zniszczeniem. W przypadku, gdy spadkobiercy nie zostali poinformowani o spisaniu testamentu, jego otwarcie to okazja do poinformowania o jego istnieniu.
Czynność otwarcia ostatniej woli następuje z urzędu, co sprawia, że wszystkie wnioski jakichkolwiek osób zainteresowanych są w tym obszarze bezskuteczne. Otwarcie testamentu, a następnie jego ogłoszenie może odbywać się zarówno w sądzie, jak i u notariusza.
Jeśli ujawnionych zostanie więcej niż jedna ostatnia wola spadkodawcy, wszystkie testamenty są otwierane i ogłaszane po kolei. W specjalnym protokole zapisuje się datę sporządzenia, datę złożenia, osobę składającą, a także stan zewnętrzny. Ważne jest również umieszczenie daty otwarcia na testamencie.
Podczas procesu otwarcia i ogłoszenia testamentu mogą być obecne wszystkie osoby zainteresowane. Warto w tym przypadku jednak pamiętać, że o dokładnej dacie notariusz bądź sąd nie muszą zawiadamiać potencjalnych spadkobierców. Dlatego również może się zdarzyć, że w trakcie otwarcia i ogłoszenia ostatniej woli spadkodawcy nie będzie obecna żadna z osób, które zostały powołane do spadku. W takim przypadku czynność nadal jest ważna z punktu widzenia prawa.
Najczęściej jednak w sądzie bądź u notariusza na otwarciu i ogłoszeniu testamentu stawiają się osoby powołane do spadku. Po przeprowadzeniu tej czynności sąd ma obowiązek poinformować strony, których dotyczy rozrządzenie testamentowe, o powołaniu ich do spadku. W przypadku, gdy otwarcie i ogłoszenie testamentu odbywało się u notariusza, przesyła on protokół czynności do sądu.
Zobacz także: Szykują się zmiany w prawie spadkowym. Dalecy krewni wyłączeni z dziedziczenia?
Jak już zostało wcześniej wspomniane otwarcie i ogłoszenie testamentu odbywa się z urzędu, a nie na wniosek którejkolwiek ze stron. W przypadku wykonywania tych czynności przez notariusza najczęściej obecna jest jedynie osoba składająca ostatnią wolę w kancelarii. Ta osoba nie musi być spadkobiercą, by doszło do otwarcia i ogłoszenia testamentu.
Strona, która chce być obecna przy otwieraniu i ogłaszaniu testamentu, musi posiadać przy sobie trzy dokumenty:
- testament,
- akt zgonu spadkodawcy,
- dokument tożsamości.
W pierwszym przypadku możliwe są dwie konfiguracje: własnoręcznie spisany oryginał testamentu bądź też odpowiedni wypis z aktu notarialnego dokumentującego notarialne złożenie ostatniej woli.
Spadkodawca ma prawo rozporządzać swoim majątkiem zgodnie ze swoją nieprzymuszoną wolą. By takie zarządzenie było zgodne z obowiązującymi przepisami, musi zostać sporządzone w formie testamentu. W przypadku dziedziczenia testamentowego możliwe jest przekazanie środków dalszym krewnym, znajomym czy organizacjom, należy jednak pamiętać o wyraźnym wskazaniu powodów działania, jakim jest nieuwzględnienie prawnych spadkobierców.
Ustawodawca przewidział jednak ochronę w tego typu sytuacjach. Małżonek, zstępni czy rodzice spadkodawcy, którzy nie zostali uwzględnieni w testamencie, mogą ubiegać się o zachowek. Jest to instytucja prawa cywilnego ustanowiona w artykule 991 § 1 Kodeksu cywilnego, u której podstaw leży troska o rodzinę spadkodawcy.
Czytaj również:
Netflix się pomylił? Cofa zmiany w regulaminie o współdzieleniu kont. Na razie
Odmowa przyznania 500 plus. ZUS tłumaczy, kiedy cofa wniosek
