Rząd chce przyspieszyć sprawy frankowe. Procedury będą prostsze

Rząd chce w II kw. 2025 przyjąć projekt ustawy, który ma na celu stworzenie norm prawnych umożliwiających sądom szybsze rozpoznawanie spraw dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego - podano w wykazie prac Rady Ministrów.

Kluczowe mechanizmy przewidziane w projekcie obejmują zarówno ułatwienia proceduralne, jak i instrumenty zmierzające do efektywnego rozstrzygania sporów. Planowane jest uproszczenie i przyspieszenie procedur sądowych:

- wstrzymanie obowiązku spełniania przez konsumenta obowiązku spełniania świadczeń wynikających z umowy kredytu frankowego z chwilą doręczenia pozwu bankowi zmierzającego do eliminacji konieczności rozpoznawania wniosków o zabezpieczenie składanych przez konsumentów,

- rozszerzenie możliwości orzekania przez sąd - zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji - na posiedzeniu niejawnym w sprawach frankowych,

- umożliwienie przesłuchiwania stron w sprawach frankowych na piśmie oraz wyłączenia ograniczeń dotyczących przesłuchania świadków poza salą sądową w ramach posiedzenia zdalnego,

- wyeliminowanie w sprawach frankowych ograniczeń temporalnych dotyczących podniesienia zarzutu potrącenia, usunięcia wątpliwości interpretacyjnych dotyczących możliwości składania i przyjmowania oświadczenia o potrąceniu przez pełnomocnika procesowego,

- umożliwienie zgłoszenia wniosku o rozliczenie roszczenia wzajemnego - zmierzającego do dokonania rozliczenia roszczeń banku i konsumenta w jednym postępowaniu sądowym i jednym orzeczeniu,

- przyznanie referendarzom sądowym kompetencji do umarzania postępowań w przypadku cofnięcia pozwu ze skutkiem prawnym oraz cofnięcia apelacji celem odciążenia kadry sędziowskiej,

- ograniczenie zasady kolegialności orzekania w sprawach frankowych.

Rząd planuje także działania mające na celu ograniczenie liczby spraw frankowych w sądach:

- przyznanie korzyści fiskalnych dla stron, które zdecydują się na cofnięcie środków prawnych skierowanych do sądów,

- wprowadzenie ponownej weryfikacji (tzw. przedsąd) skarg kasacyjnych przyjętych przez Sąd Najwyższy do rozpoznania w sprawach frankowych, przed ujednoliceniem linii orzeczniczej w tych sprawach,

- ułatwienia i udogodnienia odnoszące się do kierowania spraw do mediacji, jak i samego zawierania ugód sądowych.

Rządzący deklarują także "zabezpieczenie interesów konsumenta i wzmocnienie pozycji konsumenta w sporze frankowym":

- objęcie wyroku pierwszej instancji zasądzającego świadczenie pieniężne na rzecz konsumenta wykonalnością z chwilą ogłoszenia albo doręczenia pozwanemu bankowi wyroku, który zapadł na posiedzeniu niejawnym,

- wstrzymanie z mocy prawa obowiązku spełniania świadczeń z umowy kredytu frankowego z chwilą doręczenia odpisu pozwu pozwanemu bankowi wraz dodatkowymi mechanizmami ochronnymi.

Pomysłodawcy projektu ustawy planują też promowanie idei pozasądowego rozwiązywania sporów w sprawach cywilnych:

- możliwość kierowania do mediacji przez referendarza sądowego,

- wprowadzenie jasnego unormowania dotyczącego terminu, do którego strona może sprzeciwić się mediacji,

- częściowe odformalizowanie kontaktów między sądem a mediatorem.

Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to II kwartał 2025 r.

***