Wielu pracowników już zapomniało o OFE. A wciąż mają tam pieniądze, które można wykorzystać
Pracownicy, którzy rozpoczęli swoją karierę zawodową przed rokiem 2014, mogą nie zdawać sobie sprawy, że część ich składek została przekazana do Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE). Ta nieświadomość stanowi znaczący problem, gdyż ignorowanie zgromadzonych w ten sposób środków może prowadzić do utraty potencjalnych korzyści finansowych. Jak sprawdzić, czy dysponujemy środkami zgromadzonymi w OFE i jak można je wykorzystać? Wyjaśniamy.
W polskim systemie finansowym Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) stanowiły punkt zapalny wielu debat i dyskusji. Zapoczątkowane w 1999 roku jako integralny komponent reformy systemu emerytalnego, OFE przeszły przez szereg transformacji, znacznie odbiegając od pierwotnej wizji. Ta ewolucja nie umknęła uwadze krytyków i obrońców, którzy z zaciekawieniem obserwowali, jak fundusze te inwestują miliardy złotych, mając na celu wsparcie przyszłych emerytur Polaków.
Jako II filar systemu, OFE łączyły w sobie elementy publiczne i prywatne, tworząc unikalną strukturę finansową. Kontrowersje wokół OFE wygasły po decyzji Trybunału Konstytucyjnego z 2015 roku, uznającej zgromadzone tam środki za publiczne. Następnie przekazano znaczną ich część (152,8 mld zł, część obligacyjną) do ZUS. Jednak OFE wcale nie zostały rozwiązane. Ich obecność w polskim systemie emerytalnym wciąż pozostaje faktem. W świetle nadchodzących wyzwań demograficznych i ekonomicznych rola OFE w systemie zabezpieczenia społecznego ponownie staje się przedmiotem zainteresowania.
Początkowo uczestnictwo w OFE było obligatoryjne dla osób urodzonych po roku 1968, z opcją dobrowolnego przystąpienia dla starszych roczników. Jednak reforma z 2014 roku zasadniczo zmieniła tę dynamikę, wprowadzając pełną dobrowolność przynależności i umożliwiając członkom decyzję o pozostaniu w funduszach poprzez tzw. okienka transferowe. Osoby rozpoczynające pracę od lutego 2014 roku nie były już przymusowo kierowane do OFE. Oznacza to, że ich składki trafiały wyłącznie do ZUS (na specjalne subkonto).
Przeczytaj też: ZUS przypomina o wnioskach. Jeśli złożysz za późno, stracisz 800 zł
Istnieje prosty sposób, dzięki któremu pracownicy, którzy rozpoczęli odprowadzanie składek przed 2014 rokiem, mogą zweryfikować, czy wciąż mają środki w OFE. Platforma Usług Elektronicznych ZUS oferuje intuicyjny interfejs, gdzie w zakładce dedykowanej OFE, każdy ubezpieczony może łatwo sprawdzić swoją przynależność do funduszu, a także przeglądać historię wpłat. Gdy ustalimy już nazwę funduszu, do którego przekazywane były nasze środki, możemy kontynuować zbieranie informacji na stronie internetowej wybranego OFE. Czasami wymaga to aktywacji dodatkowego konta online na stronie podmiotu, który zarządza naszymi składkami.
Dzięki temu dowiemy się dokładnie, jaką kwotą dysponujemy i w co została zainwestowana. Co można zrobić z tymi pieniędzmi? Niestety, niezbyt wiele. W obrębie polskiego systemu emerytalnego istnieje mechanizm "suwaka bezpieczeństwa", czyli stopniowego przenoszenia środków zgromadzonych w OFE na specjalne subkonto w ZUS na 10 lat przed planowanym przejściem na emeryturę. Następnie kwota ta zostaje uwzględniona przy obliczaniu wysokości należnego świadczenia.
Jednak istotne jest to, że środki z OFE podlegają dziedziczeniu. W przypadku śmierci ubezpieczonego zgromadzone pieniądze mogą zostać wypłacone spadkobiercom. Jeśli "suwak bezpieczeństwa" został zakończony, wniosek o wypłatę środków należy kierować do ZUS. Jeżeli nie - właściwym podmiotem będzie tu OFE. W ciągu 14 dni od wypłaty z OFE fundusz zobowiązany jest powiadomić ZUS o beneficjentach oraz ich udziałach, co stanowi podstawę dla dalszego podziału środków zgromadzonych na subkoncie zmarłego.
Przeczytaj też:
Miliony listów z ZUS. Wszyscy dostaną do końca lutego, nie możesz go zgubić
Odliczysz 1520 zł w PIT i to aż dwa razy. Każdy ma prawo do tej ulgi podatkowej
