Nie tylko RPP zacieśnia politykę pieniężną. W innych krajach stopy procentowe też rosną

W Polsce inflacja w kwietniu według wstępnych danych Głównego Urzędu Statystycznego wzrosła do 12,3 proc. - najwyżej od czerwca 1998 r. W Stanach Zjednoczonych wynosi ona obecnie 8,5 proc. - to poziom niewidziany od 1981 r. Dla strefy euro 7,5 proc.: przy czym najniższa inflacja jest na Malcie i we Francji (odpowiednio 4,9 i 5,4 proc.), najwyższa w Estonii (19 proc.), na Litwie (16,6 proc.) i Łotwie (13,2 proc.).

Dynamika cen rośnie także w Czechach - do 12,7 proc. w marcu. Na Węgrzech to 8,5 proc. W Wielkiej Brytanii inflacja dzisiaj to 7 proc., ale prognozy wskazują na możliwy jej wzrost do nawet 10 proc. 

Banki centralne na świecie, chociaż początkowo przekonywały, że inflacja jest przejściowa, dzisiaj już wskazują na jej "uporczywość" i ryzyko utraty kontroli nad cenami. W odpowiedzi na wciąż rosnące odczyty wskaźnika rozpoczęły cykl zacieśniania polityki pieniężnej.

W Polsce na pierwszą podwyżkę stóp proc. w obecnym cyklu Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się w październiku 2021 r. Od tego czasu stopa referencyjna NBP rosła na każdym kolejnym posiedzeniu.

Narodowy Bank Węgier do podwyżek przystąpił wcześniej - w czerwcu 2021 r., podnosząc stopę referencyjną z poziomu 0,60 proc. do 5,40 proc. w kwietniu.

Podobnie Narodowy Bank Czech rozpoczął zacieśnianie w czerwcu 2021 r. Obecnie główna stopa wynosi 5,75 proc. (po podwyżce dzisiaj o 0,75 pkt proc.).

Bank Anglii podniósł do tej pory stopy proc. czterokrotnie: w grudniu 2021 r., lutym, marcu i maju 2022 r. - za każdym razem o 0,25 pkt proc. łącznie do 1 proc.

Amerykański bank centralny zrobił wczoraj to, co przewidywali inwestorzy - podniósł stopy procentowe o 0,50 pkt proc. Był to najmocniejszy ruch od 2000 r. Główna stopa znalazła się w przedziale 0,75-1,0 proc., a decyzja o podwyżce zapadła jednogłośnie.

Szef Fed Jerome Powell na konferencji prasowej podkreślił jednocześnie, że mocniejsze ruchy w górę, rzędu 0,75 pkt proc. nie są brane pod uwagę. Wyraził także przekonanie, że wciąż jeszcze gospodarka USA ma szanse na "miękkie lądowanie", a odznak recesji na tę chwilę nie widać. Inwestorzy odebrali to pozytywnie: dolar się osłabił, giełda zareagowała wzrostami.

Bank centralny Norwegii zdecydował w maju o pozostawieniu stopy proc. na poziomie 0,75 proc.

Decyzji o zacieśnieniu polityki pieniężnej nie podejmuje jak na razie Europejski Bank Centralny. Zmiany w poziomach stóp proc. EBC mogą nastąpić jednak po zakończeniu skupu aktywów, co planowane jest na III kw. tego roku. Analitycy przewidują, że stopy proc. mogłyby zacząć rosnąć w grudniu, a następnie cykl byłby kontynuowany w 2023 r.

W Rosji, która po agresji na Ukrainę, mierzy się z problemami gospodarczymi i sankcjami ze strony Zachodu, najpierw stopy proc. wzrosły z 9,5 do 20 proc. (pod koniec lutego), by następnie spaść do 17 proc., a pod koniec kwietnia do 13 proc. Powodem dla tego może być prognozowany duży spadek PKB - w 2022 r. o około 10 proc. Z drugiej strony obniżka stóp proc. nie będzie raczej wspierać walki z inflacją, która według prognoz Banku Rosji wyniesie ok. 18-23 proc. w tym roku.

Stopy proc. na niezmiennym poziomie utrzymuje ostatnio także bank centralny Turcji. Wynoszą one obecnie 14 proc. Jeszcze we wrześniu 2021 r. tamtejszy bank centralny pod naciskiem prezydenta Recepa Tayyipa Erdogana zaczął stopy obniżać z 19 proc., pomimo tego, że inflacja cały czas rosła. Obecnie wynosi ona blisko 70 proc.