Polska obszarem rosyjskiej cyberwojny. "Jest strategicznym celem ataków"
Polska jest strategicznym celem cyberataków Rosji. Podczas rozpoczynającej się 1 stycznia 2025 roku prezydencji w Unii Europejskiej będzie dążyć do utworzenia europejskiego funduszu cyberbezpieczeństwa. Będzie też się starała wskazać kierunki deregulacji, które powinny spowodować, że europejska gospodarka stanie się bardziej konkurencyjna.
- Budowanie przewagi konkurencyjnej musi opierać się na fundamentach, które nie hamują rozwoju. Przeregulowana Europa to Europa słabnąca, nie szukająca nowych rozwiązań - powiedział wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski podczas listopadowego Open Eyes Economy Summit odbywającego się w Krakowie.
- Polska w prezydencji powinna być jak mapa, która wskaże kierunek - dodał.
Ogłoszony we wrześniu raport byłego prezesa Europejskiego Banku Centralnego i byłego premiera Włoch Mario Draghiego "Przyszłość konkurencyjności Europy" wskazuje m.in. na fakt, że 60 proc. przedsiębiorstw w Unii uważa regulacje za przeszkodę dla inwestycji, a 55 proc. małych i średnich firm wskazuje przeszkody regulacyjne i obciążenia administracyjne jako największe wyzwanie w swojej działalności. Zwraca uwagę, że m.in. sektory czystych technologii i cyfrowy napotykają na bariery regulacyjne będące przeszkodą dla innowacji, komercjalizacji i skalowania biznesu w Europie. Jest bardzo prawdopodobne, że raport Mario Draghiego stanie się fundamentem polityki nowej Komisji Europejskiej.
Tymczasem w tym roku weszło w życie europejskie prawo AI Act regulujące użycie sztucznej inteligencji (AI). AI Act ma być elementem strategii cyfrowej Unii i zapewnić lepsze warunki rozwoju i użytkowania tych innowacyjnych rozwiązań. Prawo jest jednak przez wielu ekspertów krytykowane jako ograniczające i hamujące innowacyjność, a nie wspomagające jej rozwój.
Niedawno na łamach "Wall Street Journal" Jason Furman, były szef doradców ekonomicznych prezydenta USA Baracka Obamy opublikował artykuł, w którym wskazuje, że "surowe przepisy Unii Europejskiej dotyczące AI utrudniają postęp w tym zakresie". Ponieważ USA przygotowują także regulacje sztucznej inteligencji, Jason Furman przestrzega przed powtórzeniem "błędów", jakie popełnił europejski ustawodawca, spowodowanych "nadmiarem ostrożności".
"Analiza kosztów i korzyści wymaga, aby regulatorzy myśleli nie tylko o ryzyku AI, ale także o ryzyku wynikającym z wolniejszego rozwoju AI (...) - napisał.
Ministerstwo Cyfryzacji będzie odpowiedzialne za transpozycję AI Act do polskiego prawa.
- Pracujemy nad wdrożeniem AI Act, gdzie na zawsze pozostanie człowiek jako podmiot (...)
Europa musi wyraźnie powiedzieć, że sztuczna inteligencja jest dla wsparcia człowieka, a nie dla zastępowania człowieka (...) Wdrażanie takich elementów powinno mieć wpływ na standardy światowe - mówił Krzysztof Gawkowski.
- Pierwszym wyzwaniem jest dobre implementowanie prawa, które jest przyjęte, niż wdrażanie nowych rozwiązań, które jeszcze bardziej skomplikują życie (...) nie będziemy tworzyć nowych rozwiązań, które ograniczą nam rozwój - dodał.
Minister przyznał, że Polska stała się obszarem rosyjskiej cyberwojny i jest najbardziej atakowanym cybernetycznie krajem w Europie. Dlatego m.in. Polska w czasie prezydencji w Unii będzie dążyć do powołania europejskiego funduszu cyberbepieczeństwa. Miałby on powstać także po to, żeby w Europie zostawali specjaliści od technologii oraz od cyberbezpieczeństwa i tworzyć dla nich system zachęt finansowych.
- Polska jest strategicznym celem ataków Rosji - powiedział Krzysztof Gawkowski.
- Chcemy, żeby w czasie prezydencji powstał europejski fundusz cyberbezpieczeństwa - dodał.
Dane pokazują, że w I kwartale tego roku w Polsce nastąpił wzrost ataków DDoS o 330 proc. W czwartek ofiarą takiego ataku padło Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie. Liczba i wartość oszukańczych transakcji w systemie finansowym podwoiła się od 2020 roku. CERT Polska obsłużył w 2023 roku o 100 proc. więcej incydentów niż rok wcześniej.
- Wojna w cyberprzestrzeni na pewno nie skończy się szybko - mówił minister.
Polska będzie chciała wprowadzić także na agendę unijną dyskusję mającą na celu wypracowanie wspólnego europejskiego poglądu jak wdrażać transformację cyfrowa. Zgodnie z celami Unii Europejskiej na transformację cyfrową przeznaczone jest 21,28 proc. Funduszu NextGeneration EU.
- Albo z transformacji cyfrowej uczynimy wspólny interes albo będziemy rozbijani, co nie wiadomo jak się skończy - powiedział Krzysztof Gawkowski.
W czwartek premier Donald Tusk wraz z ministrami spotkał się w Warszawie z przewodniczącą Parlamentu Europejskiego Robertą Metsolą oraz Konferencją Przewodniczących Grup Politycznych PE, żeby omówić z nimi plany polskiej prezydencji.
Priorytetem - o czym pisaliśmy już w Interii - będzie szeroko rozumiane bezpieczeństwo, przede wszystkim militarne, a także dążenie do odzyskania konkurencyjności europejskiej gospodarki.
Dzień wcześniej podczas spotkania z Sekretarz Generalną Rady UE Thérèse Blanchet premier powiedział:
- Konkurencyjność gospodarki, asertywność Europy oraz suwerenność, rozumiana jako zdecydowana obrona interesów europejskich, muszą stać się rzeczywistością, a nie jedynie postulatem.
Jacek Ramotowski