Zmiany w programie CPK. Jest nowy harmonogram i szacunek kosztów
Rząd Donalda Tuska w ostatni dzień roku zajął się zmianami w programie budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK). Rada Ministrów przyjęła uchwałę aktualizującą ramy finansowe i czasowe, a także warunki realizacji zamierzeń dotyczących inwestycji 2024-2032. W porównaniu z poprzednim planem, przyjętym przez poprzednie władze, wartość programu jest niższa o ok. 23 mld zł. Za to program ma obowiązywać przez dłuższy okres czasu.
"Rada Ministrów przyjęła uchwałę zmieniającą uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego - 'Program inwestycyjny Centralny Port Komunikacyjny. Etap II. 2024-2030', przedłożoną przez Pełnomocnika Rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego" - czytamy na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
W uchwale ujęte zostały działania polegające na kontynuacji prac przygotowawczych i projektowych, a także rozpoczęciu i zakończeniu zasadniczych robót budowlanych dotyczących budowy CPK. Wyjaśniono, że chodzi również o kluczowe inwestycje kolejowe, drogowe i projekty związane bezpośrednio z uruchomieniem lotniska centralnego w Baranowie między Warszawą a Łodzią.
"Niezbędna aktualizacja (programu CPK - red.) przyjęta przez obecny rząd została opracowana m.in. na podstawie szczegółowych wewnętrznych analiz i raportu z badania dotychczasowej działalności spółki CPK, które zostały wykonane w 2024 r." - podała w komunikacie prasowym spółka CPK, powołana w celu realizacji megainwestycji.
Nowy harmonogram przewiduje, że do końca 2032 roku uruchomiony zostanie pierwszy etap Lotniska CPK i Kolei Dużych Prędkości (KDP) między Warszawą, CPK i Łodzią. Zaawansowane będą także prace budowlane na odcinkach KDP do Wrocławia i Poznania (w ramach programu "Polska w 100 minut" zakłada się, że dojazd do tych miast ze stolicy zajmie docelowo ok. 100 min.). Aktualizacja programu CPK przewiduje dodatkowo, że w 2032 r. zakończą się testy systemów i procesy certyfikacji lotniska. Jak podkreśla w komunikacie spółka CPK, wtedy lotnisko ma już być "administracyjnie i organizacyjnie gotowe do uruchomienia, co oznacza, że zakończenie budowy musi nastąpić co najmniej kilka miesięcy wcześniej".
Rząd uporządkował w przyjętej uchwale najważniejsze zamierzenia inwestycyjne związane z CPK. I tak, w komunikacie KPRM czytamy, że celem programu CPK jest "wybudowanie i eksploatacja rentownego lotniska, które uzyska miejsce w pierwszej dziesiątce najlepszych portów lotniczych świata". Z budową CPK związana jest przebudowa krajowego systemu transportu kolejowego "jako atrakcyjnej alternatywy dla transportu drogowego, przy zapewnieniu rozwoju i trwałej integracji aglomeracji warszawskiej i łódzkiej".
Doprecyzowano, że nowe lotnisko będzie integralną częścią CPK rozumianego jako "węzeł łączący transport lotniczy, kolejowy i drogowy". Będzie on zlokalizowany na terenie trzech gmin: Baranów, Wiskitki i Teresin, w odległości ok. 37 km od centrum Warszawy. Planowany w ramach lotniska terminal pasażerski umożliwi początkowo osiągnięcie przepustowości co najmniej 34 mln pasażerów rocznie oraz dalszą szybką rozbudowę, stosownie do prognoz ruchu lotniczego. Wybudowany zostanie także węzeł przesiadkowy dla transportu publicznego oraz dworzec kolejowy zintegrowany z lotniskiem. Dworzec ten ma zapewnić możliwość obsługi pociągów dalekobieżnych i aglomeracyjnych oraz możliwość obsługi ruchu przesiadkowego.
Poinformowano też, że do trzech pasów poszerzona zostanie autostrada A2 między Warszawą a Łodzią, by ułatwić dojazd samochodem do nowego lotniska.
Ci, którzy zdecydują się podróżować do nowego lotniska koleją, mają mieć do dyspozycji nowe linie, na których będą kursować pasażerskie pociągi dalekobieżne dużych prędkości, łączące najważniejsze aglomeracje, a także szybkie pociągi obsługujące ośrodki regionalne. Rząd w uchwale wskazuje, że w ramach programu CPK do 2032 r. prowadzone będą działania przygotowawcze oraz realizowane roboty budowlane na linii "Y", tj. Warszawa - CPK - Łódź - Wrocław/Poznań.
Dodano, że analizowane jest również dostosowanie wybranych odcinków linii kolejowych do prowadzenia ruchu towarowego. "Efektem będzie ograniczenie ciężarowego ruchu drogowego" - czytamy w komunikacie rządowym.
Spółka CPK w komunikacie zapewnia, że nie rezygnuje też z inwestycji w cargo związanych z projektem urbanistycznym Airport City i hubem logistycznym Cargo City. Fazy do realizacji w ramach uaktualnionego programu inwestycyjnego to "prace koncepcyjne, przygotowawcze i uzbrojenie terenu oraz przygotowanie dokumentacji projektowej wraz z niezbędnymi pozwoleniami".
"Na inwestycje rozwojowe przewidziany jest wkład własny spółki w wysokości 783 mln zł, przy założeniu konieczności pozyskania finansowania zewnętrznego dla przyszłych przedsięwzięć o charakterze komercyjnym" - uściśla spółka CPK.
Rząd zaktualizował także łączny koszt programu CPK do 2032 roku - został on oszacowany na 131,7 mld zł. Podano, że inwestycja w CPK będzie realizowana przy wykorzystaniu środków Skarbu Państwa, pieniędzy unijnych, a także środków zewnętrznych (np. długu bankowego, czy obligacji emitowanych przez spółkę CPK).
Dodajmy, że poprzedni program CPK, przyjęty w październiku 2023 r. przez rząd Mateusza Morawieckiego, zakładał koszty na poziomie 155 mld zł i obowiązywał do 2030 r. Nowy plan uchwalony przez rząd Donalda Tuska ma więc mniejszą wartość (o blisko 23 mld zł), a obowiązywać będzie przez dłuższy okres.
"W zaktualizowanym Programie Wieloletnim na lata 2024-2032 przyjęliśmy możliwe do dotrzymania harmonogramy prac CPK. Urealnione zostały również założenia finansowe Programu, co pozwoli nam krok po kroku zrealizować projekt CPK" - tak skomentował zmiany minister infrastruktury Dariusz Klimczak, cytowany w komunikacie spółki CPK.
Jak podaje spółka CPK, w wyniku weryfikacji zaawansowania programu inwestycyjnego dokonano zmniejszenia planowanych wydatków w formie emisji obligacji w kolejnych latach. Po aktualizacji maksymalna roczna wartość zaangażowania Skarbu Państwa w tej formie wynosi ok. 11,5 mld zł, podczas gdy wcześniej było to ponad 13 mld zł.
Do 2032 r. wartość planowanych inwestycji lotniskowych CPK to 42,7 mld zł, a na komponent kolejowy CPK zostanie przeznaczonych ponad 76,8 mld zł - z emisji obligacji i dofinansowania UE.
Rządowy komunikat nie pozostawia wątpliwości co do dalszych losów stołecznego Okęcia. "Uruchomienie lotniska CPK będzie równoznaczne z przeniesieniem ruchu komercyjnego z lotniska Chopina w Warszawie. W ten sposób zapewniona zostanie rentowność CPK" - czytamy.
Jednocześnie lotnisko Chopina będzie rozbudowywane - jak informowali jeszcze przed świętami decydenci (m.in. pełnomocnik rządu ds. CPK Maciej Lasek), inwestycje w rozbudowę Okęcia mają opiewać maksymalnie na 1 mld zł (bez rezerwy). Ich celem ma być zwiększenie przepustowości stołecznego portu przed otwarciem CPK oraz zapewnienie odpowiednich warunków wzrostu, zwłaszcza dla Polskich Linii Lotniczych LOT. Rozbudowę Okęcia sfinansuje w całości operator portu, czyli spółka Polskie Porty Lotnicze, która zarządza także lotniskami w Radomiu i Zielonej Górze.