Ile wynosi podatek od spadku mieszkania?
Otrzymanie mieszkania w spadku po bliskich osobach wiąże się z koniecznością dopełnienia wielu formalności. Spadkobierca musi w pierwszej kolejności nabyć prawnie spadek, a następnie, uiścić podatek lub złożyć stosowanie oświadczenie, które zwolni go z obowiązku podatkowego. Kto i kiedy musi zapłacić podatek od spadku?
Zgodnie z polskim prawem otrzymać spadek można na dwa sposoby: na drodze dziedziczenia ustawowego lub zgodnie z testamentem. Dziedziczenie testamentowe ma zawsze pierwszeństwo nad dziedziczeniem z ustawy, jednak osoby, które zostały pominięte w testamencie lub otrzymały niższą część spadku, niż wynikałoby to z dziedziczenia ustawowego, mogą ubiegać się o tzw. prawo do zachowku.
Aby otrzymać spadek, w pierwszej kolejności należy rozpocząć procedurę nabycia spadku, która może odbyć się w sądzie (jeśli między spadkobiercami nie ma zgody co do podziału spadku) lub u notariusza (jeśli spadkobiercy są zgodni co do podziału spadku).
Dopiero po uprawomocnieniu się postanowienia sądu w drodze postępowania o stwierdzenie nabycia spadku lub uzyskaniu aktu poświadczenie dziedziczenia od notariusza, spadkobierca, który otrzymał nieruchomość w drodze spadku, składa wniosek KW-wpis do sądu rejonowego właściwego dla położenia nieruchomości o wpis prawa własności do księgi wieczystej. Sąd po weryfikacji spadkobiercy i wszystkich niezbędnych informacji w sprawie, dokonuje wpisu przenoszącego prawa własności na spadkobiercę.
Podatek od nieruchomości otrzymanej w spadku to podatek od spadków oraz darowizn. Ustawa o podatku od spadków i darowizn wyróżnia 4 grupy podatkowe w zależności od stopnia pokrewieństwa:
- Grupa 0 - małżonek, zstępni i wstępni, rodzice oraz rodzeństwo.
- Grupa I - małżonek, zstępni i wstępni (dzieci, wnukowie), pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha oraz teściowe.
- Grupa II - wstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych,
- Grupa III - pozostali spadkobiercy.
W każdej grupie, oprócz grupy zerowej, która jest zwolniona od podatku, wyróżnia się kwotę wolną od podatku, która wynosi:
- Grupa I - 36 120 zł,
- Grupa II - 27 090 zł,
- Grupa III - 18 060 zł.
Powyżej w/w kwot obowiązują poszczególne stawki podatkowe, które spadkobiercy mają obowiązek uiścić w odpowiednim terminie. W przypadku mieszkania, jego wartość zazwyczaj ma kilkaset tysięcy złotych, dlatego zastosowanie będą miały stawki dotyczące nadwyżki ponad 23 665 zł. Wysokość podatku w takim przypadku wyniesie:
- Grupa I - 946 zł 60 gr i 7 proc. od nadwyżki ponad 23 665 zł,
- Grupa II - 1 893 zł 30 gr i 12 proc. od nadwyżki ponad 23 665 zł,
- Grupa III - 3 313 zł 20 gr i 20 proc. od nadwyżki ponad 23 665 zł.
Tak jak zostało wspomniane, grupa zerowa jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn, ale żeby zwolnienie było wiążące, spadkobiercy muszą złożyć nabycie spadku na formularzu SD-Z2 właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowemu w ciągu 6 miesięcy od dnia nabycia spadku.
Obowiązek podatku dochodowego od mieszkania w spadku może natomiast pojawić się, jeżeli zdecydujemy się na sprzedaż odziedziczonej nieruchomości. Zgodnie z przepisami nieruchomość otrzymaną w spadku możemy sprzedać bez konieczności zapłaty podatku, jeżeli od roku nabycia nieruchomości upłynęło 5 lat. W przeciwnym wypadku spadkobierca będzie zobowiązany do zapłaty 19 proc. podatku dochodowego.
Okres ten liczy się od czasu nabycia nieruchomości, a więc od momentu nabycia jej przez spadkodawcę. Jeżeli więc spadkodawca był właścicielem danego mieszkania dłużej niż 5 lat, to wówczas możemy sprzedać nieruchomość bez konieczności zapłaty podatku. Co istotne, w interpretacji z 5 czerwca 2023 r. dyrektor KIS wyjaśnił, że zasady te nie dotyczą sprzedaży udziału w spadku na rzecz innego spadkobiercy - czytamy na portalu prawo.pl. Wówczas przepisy nie znajdują zastosowania i w przypadku takiej sprzedaży, spadkobierca będzie podlegał obowiązkowi podatkowemu.
Podatku od sprzedaży mieszkania ze spadku nie zapłacimy również wtedy, gdy środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości przeznaczymy na własne cele mieszkaniowe w ciągu 3 lat od sprzedaży mieszkania lub na wyremontowanie nieruchomości, jej przebudowę lub nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Warunkiem jest jednak złożenie deklaracji o zamiarze skorzystania z ulgi mieszkaniowej do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się nabycia spadku.
WG