Tusk zapowiada wotum zaufania dla rządu. Co to takiego?
Po wygranej Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich, rząd Donalda Tuska może stanąć w obliczu politycznych wyzwań związanych z różnicami partyjnymi. Premier zdecydował się więc na wniosek o wotum zaufania, aby uzyskać potwierdzenie większości parlamentarnej i ustabilizować sytuację polityczną.
Drugą turę wyborów prezydenckich wygrał Karol Nawrocki, kandydat popierany przez PiS. Zdobył on 50,89 proc. głosów. Oznacza to, że w Pałacu Prezydenckim będzie w dalszym ciągu zasiadać osoba z przeciwnego otoczenia politycznego niż obecny rząd.
W powyborczy poniedziałek premier Donald Tusk zwrócił się do Sejmu o wotum zaufania dla Rady Ministrów, chcąc w ten sposób uzyskać potwierdzenie aprobaty większości dla podejmowanych przez rząd działań. Postanowił zrobić to po raz trzeci - wcześniej miało to miejsce, na jego wniosek, w 2012 i 2014 roku; wotum zostało wówczas podtrzymane.
Czytaj więcej: Posypią się iskry? Rząd czeka trudna współpraca z Karolem Nawrockim
Wotum zaufania jest uchwałą, którą może podjąć Sejm w stosunku do całego rządu lub konkretnego ministra. Jest ono udzielane przy osiągnięciu zwykłej większości głosów przy obecności minimum połowy liczby ustawowej posłów (więcej głosów za niż przeciw). Jest to też warunek dla pracy nowo utworzonego rząd - tu "zielone światło" daje większość bezwzględna (więcej głosów za niż suma przeciw i wstrzymujących się).
W każdej chwili, po zaprzysiężeniu rządu, jego szef może złożyć wniosek o udzielenie wotum zaufania, W przypadku gdyby Sejm nie udzielił poparcia, zgodnie z konstytucją premier składa dymisję Rady Ministrów, którą przyjmuje prezydent. Następnie pałeczkę przejmuje głowa państwa i proponuje kandydata, który musi uzyskać większość bezwzględną. W przypadku niepowodzenia Sejm może w ciągu 14 dni zaprezentować inną osobę zaś jeśli nie uzyska poparcia - (bezwzględnej większości) inicjatywa wraca do prezydenta.
Ten może wówczas zaproponować kolejną osobę, która mogłaby zostać premierem. Jeśli nie uzyskałaby większości - tym razem zwykłej - dochodzi do skrócenia kadencji Sejmu i nowych wyborów.
Konstytucja przewiduje też głosowanie nad wotum nieufności. Wniosek o nie jest zwykle składany przez opozycję, która chciałaby dymisji konkretnego ministra lub całego rządu. Aby je przeprowadzić, wystarczy podpis co najmniej 46 posłów w przypadku wotum dla premiera, przy czym należy wskazać kandydata na następcę (tzw. konstruktywne wotum nieufności).
Jeśli wniosek dotyczy szefa danego resortu, wniosek musi być zgłoszony przez co najmniej 69 posłów.
