Spis treści:
- Czy dorabianie na emeryturze się opłaca?
- Legalna praca po emeryturze - jakie są możliwości?
- Jakie są limity dorabiania na emeryturze w 2025?
- Gdzie emeryci najczęściej znajdują dodatkową pracę?
Czy dorabianie na emeryturze się opłaca?
Wysokość świadczeń emerytalnych w Polsce często nie wystarcza na pokrycie wszystkich bieżących potrzeb, zwłaszcza w obliczu rosnących cen leków, energii czy żywności. Z tego względu dodatkowy dochód bywa realnym wsparciem dla seniorów, pozwalającym nie tylko "wiązać koniec z końcem", ale też utrzymać dotychczasowy standard życia.
Korzyści z pracy po przejściu na emeryturę nie kończą się jednak na dodatkowych pieniądzach. Dla wielu osób aktywność zawodowa to również sposób na utrzymanie kontaktów z innymi, poczucie przynależności i codzienną rutynę. Psychologowie podkreślają, że nawet praca w mniejszym wymiarze pomaga uniknąć izolacji i pozytywnie wpływa na samopoczucie seniorów.
Trzeba jednak pamiętać, że dorabianie na emeryturze ma też swoje ograniczenia. W przypadku osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, obowiązują limity dorabiania, a ich przekroczenie może skutkować zmniejszeniem albo zawieszeniem świadczenia emerytalnego.
Legalna praca po emeryturze - jakie są możliwości?
Seniorzy mogą dorabiać na wiele sposobów: od klasycznej umowy o pracę, przez zlecenia i dzieło, po własną działalność gospodarczą czy prace sezonowe. Zakres swobody zależy od statusu emeryta: osoby w powszechnym wieku emerytalnym nie mają ograniczeń, natomiast tak jak wspomniano, emeryci, którzy przeszli na wcześniejszą emeryturę, muszą liczyć się z progami przychodu, których przekroczenie może wpłynąć na wysokość świadczenia.
Najczęściej wybierane formy legalnej pracy emerytów to:
- umowa o pracę - daje pełne prawa pracownicze, ale wiąże się też z obowiązkiem odprowadzania składek,
- umowa zlecenie - popularna wśród emerytów szukających elastycznych zleceń, np. w handlu czy usługach,
- umowa o dzieło - stosowana głównie przy krótkoterminowych zadaniach, np. w pracach kreatywnych,
- działalność gospodarcza - opcja dla osób, które chcą dorabiać na własnych zasadach, np. prowadząc mały biznes czy świadcząc usługi,
- praca w rolnictwie lub sezonowa - często wybierana przez osoby mieszkające na terenach wiejskich.
Warto podkreślić, że emeryt podejmujący zatrudnienie ma takie same prawa jak inni pracownicy, m.in. zachowuje on prawo do wynagrodzenia minimalnego, urlopu wypoczynkowego czy ochrony wynikającej z Kodeksu pracy.
Jakie są limity dorabiania na emeryturze w 2025?
Emeryci, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, muszą pamiętać, że dorabianie wiąże się z limitami dochodów. Zasady te zmieniają się co trzy miesiące, ponieważ są uzależnione od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce.
Od 1 czerwca do 31 sierpnia 2025 roku obowiązywały wyższe progi niż obecnie. Mianowicie emeryt lub rencista mógł zarobić do 6273,60 zł brutto miesięcznie bez ryzyka obniżenia świadczenia. Po przekroczeniu tej kwoty ZUS miał prawo zmniejszyć wypłacaną emeryturę lub rentę. Górny limit wynosił 11 651 zł brutto: jego przekroczenie skutkowało całkowitym zawieszeniem świadczenia.
Od 1 września 2025 r. limity ponownie zostały przeliczone i wynoszą odpowiednio:
- 6102,40 zł brutto - przekroczenie tej kwoty (70 proc. przeciętnego wynagrodzenia) powoduje zmniejszenie emerytury,
- 11 267,60 zł brutto - przekroczenie tej kwoty (130 proc. przeciętnego wynagrodzenia) skutkuje zawieszeniem wypłaty świadczenia.
Osoby, które ukończyły wiek emerytalny (kobiety 60 lat, mężczyźni 65 lat), mogą jednak dorabiać bez żadnych limitów. W ich przypadku ZUS nie zmniejszy ani nie zawiesi świadczenia niezależnie od wysokości dodatkowych dochodów.
Gdzie emeryci najczęściej znajdują dodatkową pracę?
Dorabianie na emeryturze nie musi oznaczać powrotu do pełnego etatu. Wielu seniorów wybiera zajęcia lżejsze i bardziej elastyczne, które dają szansę na dodatkowy dochód, a jednocześnie pozwalają zachować czas na odpoczynek i własne sprawy.
Seniorzy najczęściej podejmują dodatkową pracę w zakresie:
- handlu i prostych prac usługowych - np. pomoc w sklepach, na targowiskach, obsługa w punktach usługowych, sezonowe prace ogrodnicze czy na działkach,
- opieki nad dziećmi i osobami starszymi - to jedno z częściej wybieranych źródeł dorobku,
- prac porządkowych i drobnych napraw - sprzątanie, pomoc w gospodarstwie domowym, prace konserwatorskie,
- sezonowych zajęć - np. przy zbiorach, w gastronomii w czasie wakacji czy przy obsłudze imprez i wydarzeń lokalnych,
- pracy biurowej i administracyjnej - np. w urzędach, szkołach, spółdzielniach, gdzie cenione jest doświadczenie i znajomość procedur,
- ochrony i dozorowania obiektów - to jedno z najczęściej wybieranych zajęć przez mężczyzn-seniorów,
- korepetycji i przekazywania wiedzy - szczególnie w przypadku nauczycieli czy osób z wykształceniem specjalistycznym.
WB