Emerytura z Niemiec i innych krajów. Czy mogę pobierać ją razem ze świadczeniem z ZUS?

Można otrzymywać emerytury z każdego państwa, w którym pracowaliśmy. To dobra informacja dla emerytów, trzeba jednak pamiętać, że mowa oczywiście o państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz państwach członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). To oznacza, że można jednocześnie otrzymywać dwie emerytury, na przykład polską i niemiecką.

Jak wygląda to praktyce? Dla przykładu załóżmy, że emeryt pracował w Polsce 15 lat, a kolejne 10 spędził w Niemczech. W momencie osiągnięcia wieku emerytalnego obowiązującego w Polsce oraz w Niemczech należy wystąpić o przyznanie świadczenia. Po tym zostanie ono wypłacone w Polsce przez ZUS. Z kolei niemiecka instytucja ubezpieczeniowa będzie wypłacać emeryturę za okres pracy w Niemczech.

Unijne przepisy nie definiują wspólnego stażu emerytalnego dla krajów członkowskich. Niemniej w sytuacji, kiedy osoba nie posiada wystarczającego okresu ubezpieczenia w którymkolwiek z tych, w którym pracowała, sumuje się okresy ubezpieczenia w Polsce i za granicą. Co to oznacza w praktyce? 

ZUS przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia zagraniczne okresy ubezpieczenia wówczas, gdy okres ubezpieczenia uzyskany w Polsce nie wystarczy do nabycia prawa do świadczeń emerytalnych. Chcąc uzyskać świadczenie minimalne, kobieta w Polsce musi mieć 20 lat ubezpieczenia, a mężczyzna 25 lat. Zakład Ubezpieczeń Społecznych do tych okresów dolicza ubezpieczenie w innych państwach unijnych. Przyszła emerytura będzie składać się z tylu części, w ilu krajach pracowaliśmy dłużej niż 1 rok. 

Jeżeli ktoś pracował w Polsce 10 lat, a 15 lat w Niemczech, to daje 25 lat stażu pracy objętego ubezpieczeniem społecznym. Wszystkie te okresy ubezpieczeniowe nie przepadają. Odpowiednie instytucje ubezpieczeniowe z każdego z kraju ustalają na podstawie własnego prawa kwotę emerytury za zsumowane okresy i przyznają emeryturę częściową, proporcjonalną do faktycznego okresu pracy w danym kraju.

Emerytura z Niemiec przyznawana jest po przedstawieniu dowodu na pracę w tym kraju przez co najmniej rok. Oprócz tego należy wykazać, że składki były opłacane przez tak zwany czas wyczekiwania, czyli przez pięć lat. Co, zrobić, aby otrzymać emeryturę z Niemiec? Liczy się także osiągnięcie wieku emerytalnego - u naszego zachodniego sąsiada dziś to 65 lat i 11 miesięcy. 

Wniosek o emeryturę z Niemiec można złożyć online, pocztą lub osobiście. Procedura przyznania świadczenia nie powinna trwać dłużej niż trzy miesiące. Jakie dokumenty są niezbędne do przyznania niemieckiej emerytury? Potrzebne będą:

• kopia dokumentu tożsamości;
• numer ubezpieczenia emerytalnego (Rentenversicherungsnummer);
• informacje o ubezpieczeniu zdrowotnym i ubezpieczeniu pielęgnacyjnym;
• numer identyfikacji podatkowej (Steueridentifikationsnummer);
• numer konta bankowego;
• dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie i ewentualnie akty urodzenia dzieci.

Jak otrzymać emeryturę z Niemiec? Konieczna jest historia opłacanych składek i ewentualne potwierdzenie stopnia niepełnosprawności, okresów bezrobocia lub dłuższej choroby. To wszystko ma ogromne znaczenie dla ustalenia wysokości niemieckiej emerytury. Średnia emerytura we wschodnich landach to 1329 euro, a w zachodnich - 1527 euro. Licząc na tak wysokie świadczenie, niezwykle ważne jest to, aby przez całą karierę zawodową dokumentować należne świadczenia oraz dbać o legalność zatrudnienia. 

Emerytura w USA przyznawana jest w pełnej wysokości po przekroczeniu 65. roku życia. Jeżeli emeryt zdecyduje się na świadczenie wcześniej, na przykład w wieku 62 lat, to otrzyma jedynie 70 proc. emerytury. Emerytura z USA jest znacznie wyższa niż polska, a pobieranie jednocześnie obu oznacza, że emeryta obejmują przepisy Windfall Provision Act. Te powodują, że od amerykańskiej odejmuje się pół emerytury polskiej.       

Jak dostać emeryturę z USA? Wniosek o amerykańskie świadczenie można złożyć w terenowym biurze Social Security Administration (SSA) - field office, które jest właściwe dla miejsca zamieszkania w USA. Biuro kompletuje wniosek o polskie i amerykańskie świadczenie, a następnie przekazuje do SSA w Baltimore. Ten rozpatruje wniosek o amerykańskie świadczenie, a w zakresie świadczenia z ZUS przekazuje wniosek do I Oddziału ZUS w Warszawie.

Emerytura z Kanady i z ZUS jednocześnie jest możliwa. Polska jednostka wypłaci ją za okresy ubezpieczenia w Polsce, natomiast kanadyjska instytucja za okresy ubezpieczenia w Kanadzie. Na podstawie przepisów kanadyjskich może przysługiwać też emerytura za okresy zamieszkania w Kanadzie. Tu jednak pojawiają się schody, ponieważ emerytura z Kanady to skomplikowany system.

Jak dostać emeryturę z Kanady? Świadczenie w ramach Canada Pension Plan (CPP) jest miesięcznym, podlegającym opodatkowaniu świadczeniem, które zastępuje część dochodów po przejściu na emeryturę. Zakwalifikowana osoba otrzymuje CPP do końca życia. Aby się zakwalifikować, trzeba mieć co najmniej 60 lat i dokonać minimum jednej ważnej wpłaty na fundusz CPP.

Kolejny filar emerytury z Kanady stanowi Old Age Security. Dostaje się ją po ukończeniu 65. roku życia. W niektórych przypadkach kanadyjski urząd może zapisać pracownika na emeryturę OAS automatycznie, a w innych trzeba złożyć odpowiedni wniosek. Jak otrzymać emeryturę z Kanady? Trzeba mieć obywatelstwo Kanady lub legalnie w niej mieszkać. Jeżeli się ją opuściło, musimy dowieść, że mieszkaliśmy tam przez co najmniej 20 lat.

Holandia to kraj, w którym pracuje nawet 200 tys. Polaków. Holenderska emerytura to świadczenia w praktyce socjalne. Ta podstawowa, czyli Algemene Ouderdomswet (AOW), należy się wszystkim mieszkającym w Holandii, którzy osiągną wiek emerytalny i nie ma znaczenia, czy ktoś pracował, czy wychowywał dziecko. Trzeba jednak mieć ukończone 65 lat i mieszkać w Niderlandach między 15. a 65. rokiem życia.

Jak otrzymać emeryturę z Holandii? Mieszkający w Polsce emeryt musi złożyć wniosek o emeryturę AOW pół roku przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Można to zrobić w ZUS-ie, który prześle wniosek do swojego odpowiednika - SVB. O decyzji poinformuje nas ZUS. Podstawowa emerytura z Holandii przysługuje również, kiedy emeryt nie mieszkał, ale pracował w Niderlandach lub odprowadzał dobrowolne składki emerytalne. 

Emerytura w Norwegii przysługuje osobom, które pracują dłużej niż pięć lat. Przez ten okres należy zbierać kapitał emerytalny w norweskim systemie ubezpieczeń społecznych. Wiek emerytalny w Norwegii to 67 lat, który w przyszłości zostanie podniesiony. Emerytura w Norwegii może zostać przyznana wcześniej, jest to jednak niezwykle rzadkie zjawisko. Dlaczego?

O pobieranie wcześniejszej, częściowej emerytury po ukończeniu 62. roku życia, można aplikować, jednak NAV rzadko wyraża na to zgodę w przypadku osób o niewielkim stażu w Norwegii. Do pobierania pełnej podstawowej emerytury, czyli alderspensjon, trzeba mieć 40 lat składkowych. Jeśli jest ich mniej, a w przypadku pracowników zagranicznych najczęściej tak jest, zgromadzone składki nie wystarczają do pobierania wcześniejszej emerytury.

Brytyjski system emerytalny to trzy filary. Najważniejszy z nich dla pracującego na Wyspach Polaka to emerytura państwowa. Ta ma z założenia raczej charakter zapomogi i nie jest szczególnie wysoka dla samych Brytyjczyków. Dla polskich emerytów świadczenia na poziomie 168 funtów tygodniowo wydają się atrakcyjne. Jednak średnia kwota otrzymywana przez Polaków jest niestety niższa. 

Według przepisów należy przepracować minimum rok, by móc zwrócić się do brytyjskiej instytucji ubezpieczeniowej, czyli Department for Work and Pensions o wyliczenie emerytury. Aby móc ubiegać się o przyznanie State Pension (podstawowa brytyjska emerytura), trzeba opłacać składki ubezpieczeniowe 10 lat. By rozpocząć procedurę o przyznanie świadczenia emerytalnego przez ZUS, koniecznie trzeba podać numer brytyjskiego ubezpieczenia. 

CZYTAJ TAKŻE:

"Europejska emerytura". Co mogą zyskać Polacy i kiedy rusza OIPE?

Tyle zyskasz na ponownym przeliczeniu emerytury. Kto może złożyć wniosek?

Wniosek o emeryturę. Z jakimi dokumentami zgłosić się do ZUS po świadczenie?