Od czego zależy wysokość emerytury? O tym musisz pomyśleć zawczasu
Wciąż odwlekasz myślenie o odkładaniu na przyszłość? Później może nie być czego odwlekać. Im wcześniej podejmiesz decyzje odnośnie do swojego życia po zakończeniu kariery zawodowej, tym większa szansa, że będzie ono spokojne.
Wciąż nie wszyscy dokładnie się rozeznają w tym, jak oszczędzamy na przyszłość. Dlatego powtórzmy: polski system emerytalny opiera się na trzech filarach.
I filar stanowi ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych). Jest to system repartycyjny, co oznacza, że składki pracujących osób są na bieżąco wypłacane emerytom. Wysokość emerytury zależy od sumy wpłaconych składek oraz stażu pracy.
II filar to OFE (Otwarte Fundusze Emerytalne). To z kolei system kapitałowy, w którym część składek emerytalnych jest inwestowana na rynku kapitałowym. Obecnie OFE zostały w dużej mierze zastąpione przez PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe), jednak nadal stanowią istotny element systemu.
Kolejny, III filar, to indywidualne formy oszczędzania. Filar ten jest w pełni dobrowolny. Podatnik może zdecydować się odkładać na IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) albo na IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego). Między tymi dwoma formami są pewne różnice, które dotyczą możliwości wcześniejszej wypłaty oraz limitu wpłat.
Pierwszym i najważniejszym czynnikiem jest staż pracy. Im dłużej pracujesz, tym więcej składek emerytalnych wpłacasz do systemu. ZUS oblicza emeryturę na podstawie zgromadzonego kapitału oraz średniego dalszego trwania życia w momencie przejścia na emeryturę. Dlatego wcześniejsze zakończenie kariery zawodowej może skutkować niższą emeryturą.
Kolejną kwestią jest wysokość składek emerytalnych. Jest ona bezpośrednio związana z wysokością zarobków. Osoby z wyższymi dochodami wpłacają wyższe składki, co przekłada się na wyższą emeryturę. Tutaj trzeba wspomnieć, że osoby unikające oficjalnego zatrudnienia czy też pracujące na tzw. umowach śmieciowych rezygnują tym samym z wielu możliwości oficjalnego odkładania na emeryturę.
Ważnym elementem obliczania wysokości emerytury jest wiek, w którym decydujemy się zakończyć karierę zawodową. Im później zdecydujesz się zakończyć karierę zawodową, tym dłużej będziesz wpłacać składki, a krócej korzystać ze zgromadzonych środków - ale będą one większe. W Polsce wiek emerytalny wynosi obecnie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, jednak wiele osób decyduje się na dłuższą aktywność zawodową z powyższych względów.
Wysokość emerytury zmienia się w czasie, ponieważ jest corocznie waloryzowana. Oznacza to, że wartość tego świadczenia jest dostosowywana do inflacji. Wysokość waloryzacji zależy od wskaźnika inflacji oraz wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce. Dzięki temu, przynajmniej teoretycznie, emeryci mogą utrzymać siłę nabywczą swoich świadczeń.
Emerytury są coraz niższe i w przyszłości nie ulegnie to zmianie, ze względu na postępujące starzenie się naszego społeczeństwa. Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę, że państwowe świadczenia emerytalne mogą nie wystarczyć do utrzymania dotychczasowego standardu życia. Dlatego decydują się oszczędzać dodatkowo, korzystając z IKE, IKZE czy PPK. Oszczędności te mogą stanowić istotne uzupełnienie emerytury z ZUS.
Zazwyczaj inwestowanie w edukację, kursy i szkolenia może pomóc w osiągnięciu lepszej pozycji zawodowej i zwiększeniu dochodów, a przez to zwiększeniu składek odprowadzanych do ZUS.
Warto też świadomie planować ścieżkę zawodową i unikać długich przerw w zatrudnieniu.
Najważniejsze jednak jest regularne odkładanie części dochodów na przyszłość. Zdaniem ekspertów, najbezpieczniejsze jest inwestowanie w różnorodne instrumenty finansowe, takie jak akcje czy obligacje, które mogą przynieść dodatkowe zyski. Jeśli nie znasz się na giełdzie i nie zamierzasz zdobywać wiedzy maklerskiej, możesz zdecydować się na założenie konta inwestycyjnego w jednym z najbardziej znanych funduszy.
Młodsze pokolenia często nie zdają sobie sprawy, jak ważne jest wczesne oszczędzanie i inwestowanie. Im wcześniej zaczynamy odkładać pieniądze na emeryturę, tym większy kapitał zgromadzimy, również dzięki procentowi składanemu. Zdaniem ekspertów, bezpiecznie jest odkładać co najmniej 10 proc. swojego wynagrodzenia miesięcznie. Jednak jeśli nie jest to możliwe, każda odłożona kwota pozwala wyrobić w sobie nawyk oszczędzania.
Jeśli nie masz pewności, w jaki sposób inwestować swoje pieniądze, aby przyniosły ci największy zysk, albo jeśli wiesz, że otrzymasz spory spadek i chcesz, by samodzielnie "pracował" - najlepiej zwróć się do indywidualnego doradcy finansowego. Wyjaśni on niuanse poszczególnych narzędzi finansowych.
KO
