Ile wynosi zachowek po rodzicach? Sam możesz go obliczyć
Zachowek stanowi formę rekompensaty dla członków najbliższej rodziny, których nie objął testament. Jego wysokość jest ustalana na podstawie majątku spadkodawcy. Decyzję w sprawie przyznania zachowku po rodzicach przyznaje sąd cywilny. Komu należy się taka rekompensata i jak ją obliczyć? Wyjaśniamy.
Zachowkiem jest nazywane uprawnienie do otrzymania określonej sumy spadku, które należy się najbliższym członkom rodziny na wypadek nieuwzględnienia ich w testamencie przez spadkodawcę lub pominięcia ich w darowiznach. To swego rodzaju rekompensata, a jej głównym celem jest sprawiedliwe podzielenie majątku. Zachowek umożliwia osobie uprawnionej otrzymanie takiej części majątku, która wynikałaby z dziedziczenia ustawowego. Wszelkie regulacje dotyczące zachowku są szczegółowo opisane w kodeksie cywilnym, a konkretnie w części poświęconej prawie spadkowemu.
Istnienie zachowku nierzadko jest przedmiotem dyskusji w opinii publicznej. Jedni twierdzą, że taka forma rekompensaty jest niezbędna w celu sprawiedliwego podziału majątku. Inni, z kolei uważają, że spadkodawca powinien móc w pełni decydować o tym, co się stanie z jego majątkiem po śmierci.
Zachowek po rodzicach należy się najbliższej rodzinie, czyli dzieciom, wnukom, prawnukom, małżonkowi oraz rodzicom. Przyznaje się go osobom, które otrzymałyby prawo do spadku zgodnie z ustawą. Komu nie należy się zachowek po rodzicach? To między innymi:
- osoby, które odrzuciły spadek;
- osoby wydziedziczone;
- osoby, które zrzekły się dziedziczenia spadku;
- osoby niegodne dziedziczenia;
- małżonkowi, jeżeli spadkodawca przed śmiercią wystąpił z prośbą o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy (żądanie musiało być uzasadnione).
W tej kwestii ważna jest również kolejność dziedziczenia, która decyduje o przysługiwaniu zachowku konkretnym osobom. W pierwszej kolejności prawo do zachowku przysługuje dzieciom oraz małżonkowi, a następnie wnukom i prawnukom.
Jak obliczyć zachowek? Nie jest to zbyt skomplikowane. Wystarczy określić tak zwany substrat zachowku. Jest to wartość spadku, do którego są doliczane ewentualne darowizny (oprócz tzw. darowizn drobnych) oraz zapisy windykacyjne.
Otrzymany substrat zachowku należy pomnożyć przez 1/2 (w przypadku małoletnich oraz osób niezdolnych do pracy, wartość spadku mnoży się przez 2/3). Otrzymaną kwotę należy jeszcze pomnożyć przez udział spadkowy. Wynikiem działania jest kwota zachowku.
Zachowek po rodzicach jest wypłacany przez spadkobierców. Wynika to z przepisów określonych w prawie spadkowym (art. 991 Kodeksu cywilnego). W przypadku, gdy wypłacenie zachowku przez spadkobierców nie jest możliwe, odpowiedzialność przechodzi na osoby obdarowane przez spadkodawcę.
Przeczytaj też:
Dziedziczenie ustawowe może zadziałać, nawet gdy zostawisz testament. Majątek przejmie państwo
Uważaj na te błędy. Inaczej twój testament może być podważony