Spadek po ojczymie lub po macosze. Jakie prawa mają pasierb i pasierbica?
Sprawy spadkowe dotyczące pasierbów oraz ich praw do dziedziczenia po ojczymie lub macosze często budzą wiele wątpliwości. Zrozumienie, kiedy pasierb ma prawo do udziału w spadku, jest kluczowe dla rodzin i praktyków prawa. Wyjaśniamy najczęstsze niuanse związane z dziedziczeniem przez pasierbów w świetle aktualnych przepisów.
Pasierb to dziecko współmałżonka z poprzedniego związku, które nie zostało przysposobione przez drugiego małżonka. W polskim prawie termin ten nie jest bezpośrednio zdefiniowany, jednak relacja ta wynika z zawarcia małżeństwa z rodzicem dziecka.
Zgodnie z art. 934(1) Kodeksu cywilnego, w sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawił małżonka, dzieci, rodziców ani rodzeństwa, do dziedziczenia powołani są zstępni rodzeństwa oraz pasierbowie. Oznacza to, że pasierb może dziedziczyć ustawowo po ojczymie lub macosze tylko w określonych okolicznościach.
Aby pasierb mógł dziedziczyć, biologiczni rodzice spadkodawcy muszą nie żyć w chwili otwarcia spadku. Jest to warunek wynikający z art. 934 § 2 Kodeksu cywilnego, który precyzuje, że pasierbowie dziedziczą w przypadku braku innych spadkobierców ustawowych. Tym samym prawo uwzględnia więź pomiędzy pasierbem a ojczymem lub macochą, gdy nie ma bliższych krewnych uprawnionych do dziedziczenia.
Warto podkreślić, że przysposobienie pasierba przez ojczyma lub macochę znacząco zmienia jego sytuację prawną. W myśl art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego, przysposobione dziecko staje się spadkobiercą ustawowym w pierwszej kolejności, na równi z dziećmi biologicznymi. Oznacza to pełne włączenie pasierba do kręgu najbliższych krewnych uprawnionych do dziedziczenia po spadkodawcy.
Przeczytaj też: Kto dziedziczy po osobie bezdzietnej? Wskazuje to prawo
Jeżeli pasierb dziedziczy ustawowo na mocy art. 934(1) Kodeksu cywilnego, udział w spadku zależy od liczby spadkobierców w danej grupie. Jeśli jest jedynym spadkobiercą, przysługuje mu całość spadku. W przypadku, gdy do dziedziczenia powołanych jest kilku pasierbów, zgodnie z art. 931 § 2 Kodeksu cywilnego dziedziczą oni spadek w częściach równych.
W sytuacji, gdy do spadku powołani są również inni krewni, udział pasierba może ulec zmniejszeniu. Na przykład, jeśli spadkodawca pozostawił małżonka oraz rodziców, udział małżonka wynosi połowę spadku, a pozostała część przypada rodzicom zgodnie z art. 932 § 1 Kodeksu cywilnego. W takich przypadkach pasierb, który nie został przysposobiony, nie jest uprawniony do dziedziczenia ustawowego.
Najpewniejszym sposobem zapewnienia pasierbowi udziału w spadku jest sporządzenie testamentu. Zgodnie z art. 941 Kodeksu cywilnego, spadkodawca może swobodnie rozporządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci. W testamencie można powołać pasierba do całości lub części spadku, niezależnie od kręgu spadkobierców ustawowych. Dzięki temu pasierb zyskuje prawo do spadku na równi z innymi wskazanymi w testamencie osobami.
W przypadku braku testamentu i spełnienia warunków z art. 934(1) Kodeksu cywilnego, pasierb może dziedziczyć ustawowo, ale tylko w sytuacji braku bliższych krewnych spadkodawcy. Dlatego tak istotne jest świadome uregulowanie tych kwestii przez spadkodawcę, aby uniknąć nieporozumień i sporów po jego śmierci.
Przeczytaj też:
Napiszesz testament, a dom i tak przejmie państwo? W prawie jest zapis
Pominięci w testamencie o tym nie wiedzą. Też mają prawo otrzymać pieniądze
