Odliczanie VAT z duplikatów faktur
Duplikat faktury wystawia się w przypadku, gdy faktura ulegnie zniszczeniu albo zaginie. Wystawia go generalnie sprzedawca towarów lub usług na wniosek nabywcy. Duplikat może być także wystawiony przez nabywcę towaru lub usługi, jeśli wystawca pierwotnej faktury zwróci się do niego z takim żądaniem. Faktura wystawiona ponownie powinna zawierać wyraz "DUPLIKAT" oraz datę jej wystawienia. Termin odliczenia VAT z duplikatu uzależniony jest od tego, kiedy zaginęła pierwotna faktura.
W przypadku gdy faktura ulegnie zniszczeniu albo zaginie:
1) podatnik lub upoważniona przez niego do wystawiania faktur osoba trzecia, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek nabywcy - zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu podatnika,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy,
2) nabywca, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek podatnika - zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu podatnika,
3) podmiot, o którym mowa w art. 106c ustawy o VAT, wystawia ponownie fakturę:
a) na wniosek nabywcy lub dłużnika - zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu tego podmiotu,
b) zgodnie z danymi zawartymi w fakturze będącej w posiadaniu nabywcy lub dłużnika.
Tak wynika z art. 106l ustawy o VAT.
Przepisy nie odnoszą się w sposób szczególny do terminu odliczania VAT z duplikatu faktury. Należy tu zatem stosować zasadę ogólną.
Podatnik VAT generalnie odliczenia VAT dokonuje w rozliczeniu za okres, w którym u sprzedawcy (usługodawcy) powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Jeżeli podatnik nie odliczył VAT w tym terminie, może tego dokonać w jednym z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych.
Jak wskazują organy podatkowe, dwa kolejne okresy rozliczeniowe, w których można odliczyć VAT, należy liczyć od miesiąca (kwartału) następującego po miesiącu (kwartale) otrzymania faktury, albo powstania obowiązku podatkowego - w zależności, który z tych terminów przypada później. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 2 kwietnia 2015 r., nr IBPP2/4512-23/14/KO, wyjaśnił, że prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem podatku naliczonego. Przy czym, jeżeli podatnik nie dysponuje fakturą w chwili powstania obowiązku podatkowego, prawo do odliczenia VAT u nabywcy powstaje w chwili otrzymania faktury.
Oznacza to, że termin odliczenia podatku naliczonego z otrzymanego duplikatu faktury zależy od tego, czy oryginał faktury wcześniej dotarł do adresata i następnie zaginął bądź uległ zniszczeniu, czy też w ogóle do tego adresata nie dotarł. W przypadku gdy nabywca towaru lub usługi dokonał odliczenia VAT z otrzymanej faktury, która następnie zaginęła, wówczas duplikat stanowi jedynie formę potwierdzenia wcześniej już zaewidencjonowanego zdarzenia. Data otrzymania duplikatu nie ma w tym przypadku znaczenia. Tak też uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 24 września 2014 r., nr ILPP4/443-311/14-4/BA. Organ interpretujący wyjaśnił, że duplikaty faktur, co do zasady, stanowią podstawę do odliczenia podatku, jednak - w przypadku, gdy podatnik otrzymał faktury "pierwotne" - w terminach określonych w art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy. Ponieważ tylko w sytuacji, gdy dany podatnik nie otrzymałby faktur "pierwotnych", byłby uprawniony do odliczenia podatku naliczonego z wystawionych duplikatów w terminie ich otrzymania (przy założeniu, że doszłoby do faktycznego nabycia towarów i usług oraz powstałby obowiązek podatkowy w odniesieniu do tych transakcji).
Jeżeli zatem podatnik wystąpił o wystawienie duplikatu faktury, gdyż zgubił fakturę pierwotną, niekiedy odliczenie VAT będzie mogło być zrealizowane wyłącznie poprzez korektę deklaracji VAT (przykład 1).
Inaczej jest, gdy oryginał faktury nie dotarł do nabywcy. Wówczas duplikat traktowany jest jak oryginał faktury. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w takim przypadku w rozliczeniu za okres, w którym z tytułu danej transakcji powstał obowiązek podatkowy u sprzedającego. Prawo to jednak nie może być zrealizowane wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym nabywca otrzymał fakturę potwierdzającą zakup (przykład 2). Należy przy tym pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia, czy otrzymał on faktycznie fakturę pierwotną, czy nie.
|
Przykład 1 Podatnik zakupił towar w grudniu 2015 r., pierwotną fakturę otrzymał także w grudniu, ale przed jej zaksięgowaniem (i ujęciem w rejestrach i deklaracji VAT) faktura zaginęła. VAT z tej faktury nie został odliczony. Podatnik wystąpił o wystawienie duplikatu. Otrzymał go w marcu br. Podatnik nie może odliczyć VAT z tego duplikatu w marcu br. (w miesiącu jego otrzymania). Odliczenia VAT może dokonać wyłącznie poprzez korektę deklaracji VAT za grudzień 2015 r. - terminy złożenia deklaracji VAT za ten miesiąc, a także za kolejne dwa okresy rozliczeniowe - tj. za styczeń i luty - już upłynęły).
Podatnik nabył energię elektryczną w listopadzie 2015 r., z terminem płatności - grudzień 2015 r. Nie otrzymał jednak faktury i wystąpił o wystawienie duplikatu, który uzyskał w lutym 2016 r. Podatnik rozlicza VAT miesięcznie. Ponieważ fakturę (duplikat) podatnik otrzymał dopiero w lutym br., odliczenia podatku naliczonego z tej faktury może dokonać w deklaracji za luty 2016 r. Jeżeli w tym miesiącu nie dokona odliczenia, będzie mógł odliczyć VAT w deklaracji za marzec lub kwiecień br. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.)
autor: Aleksandra Węgielska
Gazeta Podatkowa nr 21 (1271) z dnia 2016-03-14