Transport kolejowy na innych zasadach

Próba nowelizacji ustawy dokonywana jest w związku z opublikowaniem przez Komisję Europejską dyrektywy Rady 2005/47/WE z dnia 18 lipca 2005 r. w sprawie umowy między Wspólnotą Kolei Europejskich (CER), a Europejską Federacją Pracowników Transportu (ETF) w sprawie niektórych aspektów warunków pracy pracowników wykonujących pracę w trasie uczestniczących w świadczeniu interoperacyjnych usług transgranicznych w sektorze kolejowym. Przepisy nowelizowanej ustawy będą miały zastosowanie do pracowników spółek PKP Cargo SA i PKP Intercity. W praktyce oznacza to, że wspomniana specyficzna grupa pracowników kolejowych zostanie objęta postanowieniami umowy regulującej odpoczynek dobowy w miejscu zamieszkania, odpoczynek dobowy poza miejscem zamieszkania, czas przerw w pracy, odpoczynek tygodniowy, czas prowadzenia pociągu, a czas pracy maszynistów będzie podlegał kontroli.

W projekcie nowelizacji ustawy dodano definicję interoperacyjnych usług transgranicznych, przez które rozumie się usługi świadczone z przekroczeniem granic Rzeczypospolitej Polskiej, dla których wymagane są przynajmniej dwa certyfikaty bezpieczeństwa od przedsiębiorstw kolejowych. Zaproponowano również wprowadzenie nowego rozdziału 4b "Czas pracy pracowników kolei wykonujących interoperacyjne usługi transgraniczne", zawierający art. 25u i 25w, a dotyczący stosowania do pracowników mobilnych umowy między Wspólnotą Kolei Europejskich (CER), a Europejską Federacją Pracowników Transportu (ETF) w sprawie niektórych aspektów warunków pracy pracowników wykonujących pracę w trasie uczestniczących w świadczeniu interoperacyjnych usług transgranicznych w sektorze kolejowym. Wspomniany art. 25u w ustępie 2 i 4 nakłada obowiązek stosowania przepisów Umowy zbiorowej w regionalnych transgranicznych przewozach pasażerskich, w transgranicznych przewozach towarowych w odległości nie większej niż 15 kilometrów od granicy, jak również w przewozach między granicznymi stacjami kolejowymi: Rzepin, Tuplice, Zebrzydowice oraz w odniesieniu do pociągów na trasach transgranicznych, które zaczynają i kończą bieg na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej a korzystają z infrastruktury kolejowej innego państwa obcego, nie zatrzymując się na jego terytorium.

Ponadto należy podkreślić, że wspomniany art. 25 przesądza o obligatoryjnym stosowaniu zapisów co, do których Umowa pozostawała fakultatywna. Uzupełnienie ustawy o art. 25w wynika z faktu, że przedmiotowa Umowa w punkcie 1 stanowi, że w odniesieniu do pracowników wykonujących pracę w trasie w świadczeniu interoperacyjnych usług transgranicznych nie stosuje się przepisów dyrektywy 93/104/WE - skodyfikowanej przez dyrektywę 2003/88/WE - w sprawach uregulowanych bardziej szczegółowo w wyżej wymienionej Umowie. Biorąc pod uwagę, że dyrektywa 93/104/WE została wdrożona w kodeksie pracy oraz faktem, że dyrektywa 2005/47/WE w art. 2 pozwala utrzymać w państwach członkowskich przepisy korzystniejsze od przepisów Umowy zbiorowej, zaproponowano przedstawione w projekcie brzmienie art. 25w.

Trzeba podkreślić, iż ustawa nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość - w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Zmiana kosztów działalności spółek zatrudniających pracowników mobilnych kolei będzie zmieniać się zgodnie ze stopą procentową inflacji i przewidywanym wzrostem wynagrodzeń dla pracowników. Dodatkowym kosztem będzie przeprowadzenie szkoleń dla pracowników mobilnych kolei i przygotowanie ich do spełnienia wymogów ruchu transgranicznego. Szczegółowo trudno określić zmianę kosztów działalności, ponieważ będzie to zależało również od przewidywanej wielkości przewozów pasażerskich w komunikacji międzynarodowej. Zaproponowano, aby nowelizacja weszła w życie 30 dni od dnia ogłoszenia.