Lista 500: najwięksi są najlepsi

Orlen znalazł się na pierwszym miejscu Listy 500 największych krajowych przedsiębiorstw, po raz pierwszy przygotowanej przez PARKIET przy współpracy Instytutu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk (INE PAN) i Centrum Informacji Społeczno-Gospodarczej Ministerstwa Gospodarki. Honda Poland, Polkomtel oraz AIG Amplico Life to najbardziej efektywne firmy w 2002 roku - wynika z zestawienia.

Największe polskie firmy z Listy 500 są o wiele bardziej zyskowne, zwłaszcza na poziomie operacyjnym, niż reszta podmiotów w sektorze przedsiębiorstw. Ich rentowność sprzedaży jest pięciokrotnie wyższa niż wszystkich firm działających w naszym kraju.

Dużemu wiatr nie wieje w oczy

Ustabilizowana pozycja rynkowa rodzimych gigantów sprawia, że są one bardziej odporne na pogorszenie koniunktury w gospodarce. Niestety, wysokie koszty pozostałej działalności operacyjnej i duże koszty finansowe powodują, że spółki mają niską zyskowność brutto i netto. Jest to efektem dwóch czynników: niedokończonej restrukturyzacji i wysokiego opodatkowania dochodów przedsiębiorstw. Spółki próbują poprawiać rentowność optymalizując zatrudnienie. W wielu firmach doszło do drastycznej redukcji liczby pracowników (m.in. Telekomunikacja Polska, Jeronimo Martins Polska, BPH PBK czy Ruch). Mimo że jest to zjawisko bolesne społecznie, to wydaje się ono nieuniknione. Tylko efektywnie działające firmy zapewniają odpowiednią stopę zwrotu z inwestycji. "Jeśli Polska nie stanie się dobrym miejscem do inwestowania, bezrobocie w naszym kraju nie zniknie nigdy" - uważają prof. Marek Belka, były minister finansów, i prof. Jan Macieja z INE PAN.

Eksport eksploduje, ale inwestycje kuleją

Motorem napędzającym poprawę koniunktury w gospodarce jest eksport. Na Liście 500 znajduje się aż 20 firm, które co najmniej 85% produkcji sprzedają za granicę (m.in. Volkswagen Motor Poland, Faurecia Fotele Samochodowe, Inter Groclin Auto, Philips Consumer Electronics). Co ważne, spółki te eksportują dobra wysoko przetworzone.

Największych inwestycji spośród przedsiębiorstw Listy 500 dokonały w 2002 roku firmy telekomunikacyjne (Telekomunikacja Polska, PTK Centertel, Polkomtel i PTC). W pozostałych sektorach było już o wiele gorzej. Inwestycje często nie przekraczały amortyzacji. Taka sytuacja oznacza, że majątek firm ulega procesowi starzenia, a nowe inwestycje nie pozwalają na odbudowę zasobów przedsiębiorstw. Zmniejsza to konkurencyjność polskich firm, a to z kolei oznacza, że mogą one mało skorzystać z ożywienia w gospodarce, którego pierwsze oznaki widzimy od pewnego czasu. W ubiegłym roku prawie o połowę zmniejszyła się liczba inwestorów realizujących projekty o wartości powyżej 100 mln zł.

Dzisiaj wieczorem podczas uroczystej gali w Galerii Porczyńskich w Warszawie najlepszym przedsiębiorstwom z Listy 500 zostaną wręczone okolicznościowe dyplomy i statuetki.