Co lepsze: testament, czy dziedziczenie ustawowe?

Testament jest dokumentem, określającym komu zostanie przekazany majątek, w przypadku śmierci. Może on zostać sporządzony przez każdą osobę, która ukończyła 18 r.ż. i posiada zdolność do czynności prawnych.

Aby testament był ważny, musi on spełniać określone warunki. Przede wszystkim dokument musi zostać spisany jednostronnie. W procesie tworzenia nie mogą brać udziału dwie osoby, nawet jeśli to małżeństwo.

Poza tym testament musi być spisany przez osobę, która nie jest ubezwłasnowolniona i może dysponować posiadanym majątkiem. Posiada też całkowitą świadomość swoich czynów.

Wyróżnia się dwa główne rodzaje testamentów. Można sporządzić testament holograficzny, czyli spisany odręcznie lub testament notarialny.

Testament spisany własnoręcznie charakteryzuje się tym, że osoba sporządzająca dokument jest świadoma swoich czynów i nie została do niczego zmuszona. Całość powinna zostać zwieńczona własnoręcznym podpisem przyszłego spadkodawcy i datą. Co istotne, tego testamentu nie wolno pisać na komputerze lub maszynie do pisania.

Testament notarialny natomiast sporządzany jest przez notariusza i ma formę aktu notarialnego. Prawnik spisuje wolę, głośno ją odczytuje, a na koniec zostaje ona podpisana przez testatora. Dokument musi zostać napisany ze szczególną starannością, aby nie budził żadnych wątpliwości.

Jaka forma testamentu będzie więc lepsza? Przede wszystkim warto wziąć pod uwagę wady i zalety obu form dokumentu. Na ich podstawie można zdecydować o tym, co bardziej odpowiada naszym indywidualnym preferencjom.

Testament napisany własnoręcznie przechowujemy samodzielnie. Nie ma on żadnej mocy, aż do momentu, gdy umrzemy. Możemy więc w każdej chwili go zniszczyć lub sporządzić nowy z inną wolą. Jego niepodważalną wadą jest natomiast fakt, że łatwo go można podważyć.

Zaletą testamentu notarialnego jest za to, że jego oryginał przechowywany jest w kancelarii notarialnej. Nikt poza prawnikiem nie ma do niego dowolnego dostępu, więc jest chroniony przed zniszczeniami, manipulacjami czy wykradnięciem.

Dziedziczenie ustawowe obowiązuje, gdy spadkodawca przed śmiercią nie spisał swojej woli w formie testamentu. Druga sytuacja, w której odbywa się takie dziedziczenie, występuje wtedy, gdy osoby wskazane w dokumencie nie chcą lub nie mogą przyjąć spadku.

Wtedy występuje konkretna kolejność dziedziczenia. Pierwsze są dzieci oraz jego małżonek. Następnie wnuki, prawnuki, rodzice, rodzeństwo, zstępni rodzeństwa spadkodawcy, dziadkowie, pasierbowie. Kodeks cywilny jasno określa, jaką część majątku może otrzymać każda z tych osób.

Niepodważalną zaletą spisania testamentu jest klarowność, w tym, kto otrzyma spadek. Majątkiem rozporządzamy samodzielnie, a nie za pomocą Kodeksu cywilnego. Można więc wyróżnić ważne dla nas osoby, które nawet nie należą do rodziny i nie zostałyby wzięte pod uwagę w dziedziczeniu ustawowym.

Zaletą dziedziczenia ustawowego jest za to ochrona bliskich zmarłego. Będzie mieć on pewność, że pozostały spadek trafi do najbliższej rodziny, czyli małżonka, dzieci czy wnuków. Precyzyjnie zostaje określone kto, w jakiej ilości i co otrzyma. Jeśli jednak spadkodawca nie ma rodziny, majątek przejmie gmina jego ostatniego miejsca zamieszkania.

Zaletą na korzyść testamentu jest możliwość jego zmiany. W razie zmiany w relacjach osobistych między spadkodawcą, a spadkobiercą, testator może zmienić swoją wolę. Dziedziczenie ustawowe nie bierze pod uwagę takich sytuacji, a jedynym kryterium jest pokrewieństwo.

Brak możliwości zmian w dziedziczeniu ustawowym może być jednak również zaletą. Nie ulegnie ono manipulacjom osób trzecich. Stać się tak może w przypadku testamentu własnoręcznie spisanego.

Zobacz również:

Brak testamentu to niepotrzebne kłopoty. Kiedy nie da się go podważyć?

Intercyza i spadek. Kto dziedziczy, gdy jest rozdzielność majątkowa?

Ile wynosi zachowek po rodzicach? Tak możesz obliczyć go sam