Kto jest uprawniony do renty po zmarłym? Muszą spełnić warunki
Po śmierci osoby bliskiej członkowie rodziny mogą starać się o przyznanie renty rodzinnej. Nie każdy jednak będzie mógł skorzystać ze wsparcia finansowego. Kto jest uprawniony do renty po zmarłym? Konieczne jest spełnienie określonych wymagań.
Renta po zmarłym przysługuje rodzinie, jeśli w chwili śmierci zmarły był ubezpieczony lub miał prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Jeżeli osoba ta pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne, renta rodzinna będzie przysługiwać także, gdy członek rodziny zmarł po upływie 18 miesięcy od ustania okresów uprawniających do uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Do renty po zmarłym mogą być uprawnione:
- dzieci zmarłego (własne, drugiego małżonka lub przysposobione)
- wdowa/wdowiec
- rodzice zmarłego.
Dzieci
Rentę po zmarłym rodzicu mogą dostać jego własne dzieci, dzieci drugiego małżonka lub dzieci przysposobione, które nie ukończyły 16 lat lub 25 lat, jeśli nadal się uczą. Świadczenie bez względu na wiek otrzymają dzieci, które stały się całkowicie niezdolne do pracy przed ukończeniem 16. r.ż. lub 25. r.ż., gdy dziecko cały czas się uczy. W przypadku gdy dziecko w trakcie ostatniego roku nauki kończy 25 lat, prawo do pobierania świadczenia przedłuża się do zakończenia tego roku.
W przypadku gdy zmarły przed śmiercią przyjął na wychowanie i utrzymanie wnuki, rodzeństwo lub inne dzieci, które nie osiągnęły pełnoletności, one również mają prawo do otrzymania renty. Natomiast konieczne jest spełnienie takich warunków jak:
- dzieci muszą być przyjęte na wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (nie dotyczy, jeśli śmierć była następstwem wypadku)
- dzieci nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach.
- jeśli rodzice przysposobionego dziecka żyją, to renta za zmarłego zostanie przekazana, gdy nie mogą oni zapewnić mu utrzymania lub gdy ubezpieczony (lub jego małżonek/ka) był opiekunem ustanowionym przez sąd.
Wdowa/wdowiec
Kolejną grupą uprawnioną do renty po zmarłym jest wdowa lub wdowiec. Niezależnie od płci, prawo do renty nabywane jest na dokładnie takich samych zasadach. Warunkiem, jaki muszą oni spełnić, jest głównie wiek.
Prawo do renty po zmarłym przysługuje osobie, jeśli w chwili śmierci małżonka/ki:
- ukończyła 50 lat
- była niezdolna do pracy
- nie ukończyła 50 lat, ale wychowuje co najmniej jedno z dzieci, które jest uprawnione do renty rodzinnej i nie ukończyło 16 lat lub 18 lat (w przypadku kontynuowania nauki)
- nie ukończyła 50 lat, ale sprawuje opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy.
W przypadku gdy wdowa nie spełnia żadnego z tych warunków, a przy tym nie posiada niezbędnych źródeł utrzymania, zyskuje ona prawo do okresowej renty rodzinnej. Wypłacana jest ona przez jeden rok od dnia śmierci męża.
O rentę po zmarłym może starać się także były małżonek lub małżonka. Rozwiedziony partner, który nie pozostawał we wspólności małżeńskiej ze zmarłym, ma prawo do wsparcia finansowego, jeśli:
- spełni warunki wymagane od wdowy
- w chwili śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony.
Rodzice
Rodzice zyskują prawo do renty po zmarłym dziecku poprzez spełnienie takich samych warunków jak wdowa/wdowiec. Uprawnieni będą również, jeśli zmarły syn lub córka w znaczący sposób przyczyniali się do utrzymania rodzica.
Wysokość renty rodzinnej zależna jest od tego, ile osób kwalifikuje się do otrzymywania jej. W przypadku, gdy uprawnionych jest więcej niż jedna osoba, renta jest dzielona w równych częściach między uprawnionych.
Renta po zmarłym wynosi:
- dla jednej osoby uprawnionej - 85 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która przysługiwałaby zmarłemu,
- dla dwóch osób uprawnionych - 90 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która przysługiwałaby zmarłemu,
- dla trzech osób uprawnionych - 95 proc. renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, która przysługiwałaby zmarłemu.
Renta rodzinna nie może być niższa niż kwota najniższej renty rodzinnej. Od 1 marca 2025 roku kwota ta wynosi 1878,91 zł brutto.