Co to jest zachowek po rodzicach i kto ma do niego prawo?
Zachowek jest gwarantem dziedziczenia przez najbliższą rodzinę przynajmniej części majątku po zmarłym. To jasno określone zasady, nadrzędne w stosunku do sporządzonego testamentu. Kto ma prawo do zachowku? Ile wynosi zachowek po rodzicach i w jaki sposób należy dopełnić niezbędnych formalności?
Pomagajmy Ukrainie - Ty też możesz pomóc
Mimo że sporządzając testament, spadkobiercą można uczynić dowolnie wybraną osobę, przepisy gwarantują prawo do części majątku najbliższej rodzinie zmarłego.
Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, której celem jest materialne zabezpieczenie najbliższej rodziny spadkodawcy. Mówiąc najprościej, nawet jeżeli zmarły przepisał cały swój majątek komuś innemu, nie zostanie ona "z niczym".
Kto może starać się o zachowek? Zgodnie z aktualnymi przepisami przysługuje on zstępnym spadkodawcy - czyli jego dzieciom, wnukom, prawnukom - rodzicom oraz małżonkowi. Są to osoby, które byłyby powołane do spadku, gdyby zmarły nie sporządził testamentu.
Prawo spadkowe ma jednak wyższość nad zapisami testamentu, więc nawet jeśli ostatnia wola zmarłego była inna, w świetle polskiego prawa część majątku należy się najbliższej rodzinie.
Zachowek po rodzicach stanowi 1/2 wartości spadku, która przysługiwałaby spadkobiercy w przypadku dziedziczenia ustawowego (czyli gdyby nie istniał testament). Gdy spadkobiercą jest osoba niepełnoletnia lub trwale niezdolna do pracy, wysokość zachowku wzrasta do 2/3 tej wartości.
Jeśli w czasie postępowania spadkowego najbliższa rodzina zmarłego została pominięta, należy złożyć w sądzie pozew o zachowek. Konieczne jest dołączenie do niego uzasadnienia oraz przedstawienie wartości spadku i obliczenie wysokości przysługującego zachowku.
Osoba ubiegająca się o zachowek musi się również liczyć z koniecznością wniesienia opłaty sądowej. Stanowi ona 5 proc. wartości przedmiotu sporu.
Osoby uprawnione do zachowku zaliczają się do tzw. zerowej grupy podatkowej, co oznacza, że są zwolnieniu z podatku od otrzymanego spadku. Aby jednak tak się stało, konieczne jest zgłoszenie tego faktu w urzędzie skarbowym.
W przeciwnym razie zostaną oni potraktowani tak, jak spadkobiercy z pierwszej grupy podatkowej i zobowiązaniu do uregulowania opłat. Ich wysokość uzależniona jest od wartości spadku. Jeśli nie przekracza ona 10 278 zł, będzie to 3 proc. Po przekroczeniu tego progu wysokość podatku od spadku wynosi 5 proc. (do kwoty 20 556 zł) lub 7 proc. (powyżej 20 556 zł).
Jeśli jednak wszystkie formalności zostaną dopełnione, spadkobierca nie musi płacić podatku od przysługującego mu zachowku.
Czytaj również:
Obostrzenia zniesione. Lekarze obawiają się ostatniego symbolu pandemii
Ceny gazu spadają. Będzie więcej LNG z USA?
Zatonął ponad 200 lat temu. Niezwykły wrak odnaleziony!
Zobacz także:
