Jak urząd skarbowy sprawdza darowizny? To warto wiedzieć, by nie mieć problemów
Dostałeś darowiznę i nie wiesz, czy powinieneś ją zgłosić? Jeżeli nie dokonasz zgłoszenia darowizny w wyznaczonym terminie, fiskus może obarczyć cię karą finansową. Jak zgłosić darowiznę do urzędu skarbowego i jakie kary grożą za niezgłoszenie otrzymanej darowizny?
Wszelkie kwestie dotyczące darowizny określa Kodeks cywilny oraz ustawa o podatku od spadku i darowizn. Zgodnie z definicją umowa darowizny to umowa, na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz osoby obdarowanej, kosztem swojego majątku.
Wysokość podatku od darowizny uzależniona jest od stopnia pokrewieństwa między darczyńcą a osobą obdarowaną. Na potrzeby rozróżnienia stopnia pokrewieństwa ustalono trzy grupy podatkowe:
● I grupa podatkowa - zalicza się do niej najbliższa rodzina, czyli m.in. małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowe, zięć, synowa.
● II grupa podatkowa - dalsza rodzina, m.in. wuj, ciotka, małżonkowie rodzeństwa, zstępni, małżonkowie innych zstępnych, rodzeństwo rodziców itp.,
● III grupa podatkowa - zaliczają się do niej wszystkie inne osoby niewymienione w powyższych grupach, w tym również osoby niespokrewnione z darczyńcą.
Dla w/w grup podatkowych obowiązują limity, od których nie ma obowiązku zapłaty podatku:
● I grupa podatkowa - limit wynosi 36 120 zł,
● II grupa podatkowa - limit wynosi 27 090 zł,
● III grupa podatkowa - limit wynosi 5744 zł.
Podatek od darowizny liczony jest od nadwyżki od w/w limitu wolnego od opodatkowania i przedstawia się następująco:
● I grupa podatkowa - nadwyżka do 11 128 zł 3 proc., od 11 128 do 22 256 zł - 333 zł 90 gr i 5 proc. od nadwyżki ponad 11 128 zł, ponad 22 256 - 890 zł 30 gr i 7 proc. od nadwyżki ponad 22 256 zł,
● II grupa - nadwyżka do 11 128 zł 7 proc., od 11 128 do 22 256 - 779 zł i 9 proc. od nadwyżki ponad 11 128 zł, ponad 22 256 zł - 1 780 zł 60 gr i 12 proc. od nadwyżki ponad 22 256 zł,
● III grupa - nadwyżka do 11 128 zł 12 proc., od 11 128 do 22 256 - 1 335 zł 40 gr i 16 proc. od nadwyżki, ponad 22 256 - 3 115 zł 90 gr i 20 proc. od nadwyżki ponad 22 256.
W ramach pierwszej grupy podatkowej wyodrębniona została zerowa grupa podatkowa, w skład której wchodzą wszyscy z grupy pierwszej oprócz teścia, teściowej, zięcia i synowej. Darowizny dla osób z grupy zerowej są zwolnione z podatku w całości, pod warunkiem że obdarowany zgłosi fakt otrzymania darowizny do urzędu skarbowego wraz z odpowiednimi dokumentami.
Urząd skarbowy może dokonać kontroli darowizny, jednak najczęściej niezgłoszone darowizny wychodzą na jaw w przypadku, np. zakupu nieruchomości. Wówczas urząd może zainteresować się, skąd dana osoba miała środki finansowe na dokonanie zakupu. Ponadto od 1 lipca 2022 roku urzędy skarbowe mogą domagać się od banków informacji o stanie kont bankowych wszystkich obywateli, nawet jeżeli właściciele konta nie są podejrzani o przestępstwo ani nie prowadzą działalności gospodarczej.
Darowiznę można zgłosić na trzy sposoby: osobiście, drogą pocztową lub elektroniczną.W pierwszej kolejności należy wypełnić formularz SD-Z2 oraz dodatkowo dołączyć do niego dokumenty, takie jak m.in. przelew bankowy potwierdzający kwotę darowizny, dokumenty potwierdzające co obdarowany dostał, od kogo, oraz jaki stopień pokrewieństwa łączy go z darczyńcą.
W przypadku zgłoszenia darowizny przez internet należy wejść na stronę podatki.gov.pl, w zakładkę e-Deklaracje, a następnie wypełnić formularz SD-Z2. Wniosek należy opatrzyć danymi autoryzującymi pod podpisem elektronicznym oraz wysłać go do urzędu skarbowego przez internet.
Wniosek należy złożyć do organu skarbowego do 6 miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Niezgłoszenie darowizny do skarbówki może zostać obarczona karą finansową w wysokości od 3 do 20 proc. podstawy darowizny. Karę finansową zapłacą wówczas również osoby z zerowej grupy podatkowej, które nie dokonały zgłoszenia otrzymania darowizny.
WG