NIP europejski. Kto musi go mieć i jak go uzyskać?

NIP-UE, czyli NIP europejski, jest numerem identyfikacyjnym dla przedsiębiorców, którzy mają kontrahentów nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach Unii Europejskiej. Posiadanie go jest obowiązkowe i niezbędne do zgodnego z przepisami rozliczania podatków odprowadzanych od międzynarodowych transakcji.

Co ważne, NIP-UE jest potrzebny zarówno w przypadku sprzedaży usług i towarów, jak i ich kupna. Taki numer musi posiadać każdy podatnik, który jest stroną w transakcjach odbywających się wewnątrz Unii Europejskiej.

Podobnie jak w przypadku NIP-UE, tak samo i VAT-UE jest obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, którzy dokonują transakcji z innymi podmiotami w ramach UE. Co istotne, obowiązek rejestracji w VAT-UE ciąży również na podatnikach, którzy korzystają ze zwolnienia z VAT.

Wyjątek został uczyniony dla nabywców towarów, którzy w ciągu roku kupują produkty i usługi o łącznej wartości nieprzekraczającej 50 tysięcy złotych.

Chcąc zarejestrować NIP-UE, należy zarejestrować się w VAT-UE. W tym celu należy wypełnić i złożyć w odpowiednim dla siebie urzędzie skarbowym formularz VAT-R (najważniejsza jest sekcja C.3, która dotyczy transakcji wewnątrzwspólnotowych).

Formalności można dokonać osobiście udając się do urzędu, jak również za pośrednictwem internetu i poczty. Aby zrobić to online, należy posiadać Profil Zaufany lub elektroniczny podpis kwalifikowany, a następnie zalogować się na Portal Podatkowy albo biznes.gov.pl. Rejestracja w VAT-UE jest zwolniona z opłat skarbowych, jeśli jednak przedsiębiorstwo działa przez pełnomocnika, pojawia się opłata w wysokości 17 zł.

Dbanie o rygorystyczne przestrzeganie terminów jest tutaj kluczowe. Rejestrację w VAT-UE należy wykonać przed pierwszą transakcją wewnątrzwspólnotową. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem jest zatem wypełnienie i złożenie formularza VAT-R na samym początku działalności - nie ponosimy żadnych kosztów z tym związanych, a mamy pewność, że nie zapomnimy o dopełnieniu formalności.

Przedsiębiorcy, którzy regularnie dokonują transakcji wewnątrz Unii, pozostają w rejestrze. Jeśli jednak przez okres sześciu miesięcy nie wykażą żadnych transakcji tego typu, mogą zostać wyrejestrowani.

Brak europejskiego NIP nie pozwala na prawidłowe rozliczenie podatków. Dlatego jeśli dokonujemy transakcji zagranicznych w ramach UE i takiego NIP-u nie posiadamy, narażamy się na poważne konsekwencje skarbowe.

NIP europejski prezentuje się tak samo jak "zwykły", ale na jego początku znajduje się ciąg cyfr, który informuje o kraju pochodzenia danego przedsiębiorstwa.

Dla polskich podmiotów przedrostek ten to "PL0000000000". Jeśli przed NIP-em znajduje się przedrostek EU, oznacza to, że przedsiębiorstwo wystawiające fakturę jest zarejestrowane poza granicami Unii Europejskiej.

Chociaż transakcje odbywają się na podstawie europejskich przepisów, muszą być interpretowane jako import spoza granic UE dla nabywców zarejestrowanych w UE. Obecnie często spotykanymi fakturami tego typu są te pochodzące z Wielkiej Brytanii, która po brexicie nie jest już członkiem UE, ale nadal na dużą skalę handluje z państwami członkowskimi. 

KO