Opłata cukrowa 2024. Nowelizacja ma zmienić zasady naliczania podatku
Podatek cukrowy, nazywany również opłatą cukrową obowiązuje od 1 stycznia 2021 r. i jak sama nazwa wskazuje, obejmuje niektóre produkty spożywcze z dodatkiem cukru. Jak wynika z informacji resortu finansów, od stycznia do czerwca 2023 r. do państwowego budżetu wpłynęło ponad 727 mln zł z tytułu podatku cukrowego. Ile obecnie wynosi podatek cukrowy i jakie zmiany wprowadzi nowelizacja?
Podatek cukrowy to podatek od niektórych produktów spożywczych, który został wprowadzony w celu zachęcenia konsumentów do ograniczenia spożywania słodkich lub słodzonych napojów. Podatek cukrowy nakładany jest na napoje z dodatkiem cukrów (monosacharydy i disacharydy), substancji słodzących (np. ksylitol, aspartam), kofeiny oraz tauryny (popularny składnik napojów energetycznych).
Z podatku cukrowego wyłączone są z kolei m.in. wyroby medyczne, suplementy diety, wyroby akcyzowe, czy żywność specjalnego przeznaczenia, nawet jeżeli zawierają one cukry lub substancje słodzące.
Pod koniec 2023 r. opublikowano projekt ustawy, który zakłada, że z podatku cukrowego miałyby zostać wyłączone napoje, w których składzie są tylko cukry zawarte naturalnie w użytym do ich produkcji soku owocowym lub warzywnymi oraz napoje z nektarów owocowych z owoców o wysokiej kwasowości, z których sok nie nadaje się do bezpośredniego spożycia, nawet jeśli zawierają one więcej niż 5 g cukru na 100 ml napoju.
Nowelizacja, która miałaby wejść w życie od 1 stycznia 2025 r., dodatkowo zakłada, aby podatkiem cukrowym objęto syropy, w których na pierwszym miejscu w składzie znajduje się cukier lub syrop glukozowo-fruktozowy i które dopiero po wprowadzeniu opłaty cukrowej zaczęto wprowadzać na rynek jako suplementy diety.
Podatek cukrowy obecnie składa się z opłaty stałej oraz zmiennej. Opłata stała wynosi 0,50 zł na każdy litr napoju za zawartość cukrów w ilości równej lub mniejszej niż 5 g w 100 mln napoju, lub za zawartość co najmniej jednej substancji słodzącej. Opłata zmienna natomiast wynosi 0,05 zł za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju.
Napoje z dodatkiem kofeiny oraz tauryny są zaś dodatkowo objęte opłatą w wysokości 0,10 zł w przeliczeniu na litr napoju. Maksymalna opłata, jaka aktualnie może obowiązywać z tytułu podatku cukrowego, wynosi 1,20 zł za litr napoju.
W projekcie ustawy opublikowanym w grudniu 2023 r. zaproponowano natomiast nowy sposób obliczania podatku. Nowelizacja zakłada, że do obliczania opłaty od środków spożywczych powinno się przyjmować liczbę litrów lub kg napoju, zaokrągloną w górę do części setnych. Na portalu prawo.pl czytamy, że z uwagi na wyodrębnienie napojów w postaci skoncentrowanej, które są produktami spożywczymi przeznaczonymi do sporządzania napojów, zaproponowana została również odrębna opłata.
Nowelizacja miałaby wprowadzać opłatę dla napojów w postaci skoncentrowanej wynoszącą 3 zł za litr, jeżeli napoje są płynne oraz 3 zł za kg, jeżeli napoje są stałe.
W uzasadnieniu wprowadzenia wyższych opłat możemy przeczytać, że obecna maksymalna opłata wynosząca 1,20 zł za litr dyskryminuje podmioty, które dokonują “obrotu napojami gotowymi do spożycia w stosunku do podmiotów, które dokonują obrotu napojami w postaci skoncentrowanej, ponieważ wysokość opłaty za litr napoju z koncentratu jest wielokrotnie niższa od opłaty za litr napoju wyprodukowanego jako napój gotowy do spożycia".
WG