Urlop na żądanie to odmiana urlopu wypoczynkowego, dlatego wlicza się do jego puli. O urlop na żądanie występuje się jednak w innym trybie niż po typowe dni urlopu wypoczynkowego, a zwyczajowo przyjęło się, że pracownik dostaje wolne wtedy, gdy o nie wystąpi. Z tego też względu liczba dni urlopu na żądanie jest ograniczona do jedynie 4 dni w ciągu roku.
Jak zgłosić urlop na żądanie?
Kodeks pracy nie przewiduje specjalnego trybu zgłaszania urlopu na żądanie. Przyjęło się, że w tym przypadku obowiązują wszelkie znane sposoby, jakie mogą pozwolić dotrzeć do naszego przełożonego z wnioskiem o nieplanowane wolne w pracy.
Prawo dopuszcza więc, że możemy poinformować szefa o tym, że zgłaszamy urlop na żądanie za pomocą:
- rozmowy telefonicznej,
- e-mailem,
- SMS-em,
- rozmowy bezpośredniej.
Warunek, niezależnie od użytego kanału komunikacji, zawsze jest ten sam - przełożony powinien dowiedzieć się o nieobecności możliwie jak najszybciej. Najlepiej, by było to jeszcze przed godzinami pracy, ale nie ma obostrzenia, które w tym względzie ogranicza pracownika.
Pracownik ma prawo do urlopu na żądanie. Pracodawca zwykle wyraża zgodę
Niezależnie od tego, jak wiele dni urlopu wypoczynkowego ma pracownik, zawsze od początku roku do jego końca obowiązują go maksymalnie 4 dni urlopu na żądanie. Te wykorzystać może, jeśli skutecznie i szybko poinformuje pracodawcę o nieobecności w pracy. Tak wygląda praktyka, która może jednak zafałszować rzeczywistość, bo powstaje wrażenie, że pracownik sam sobie wyznacza urlop na żądanie, a pracodawca jedynie może pogodzić się z takim stanem rzeczy.
To w gestii pracodawcy zawsze jest zadecydować o urlopie. Szefostwo nie musi się na urlop na żądanie godzić, ale zazwyczaj właśnie tak jest. Jednak w wypadku, gdy pracodawca nie zgodzi się na urlop na żądanie, pracownik jest zmuszony się w pracy stawić. Nie ma dopuszczonej takiej możliwości w polskim w prawie pracy, by to sam pracownik udzielał sobie urlopu.
Pracodawca nie udzieli urlopu na żądanie. W tym wypadku odmówi zawsze
Decyzyjność w kwestii urlopów daje pracodawcy możliwość odmówienia udzielenia urlopu na żądanie. Wynika to z orzecznictwa sądów, które decydowały w sprawach urlopu na żądanie. Zgodnie z orzeczeniami pracodawca ma prawo odmówić udzielenia urlopu na żądanie, gdy nieobecność pracownika może zaszkodzić interesom przedsiębiorstwa.
Pracodawca może w tym wypadku powołać się na art. 100 § 2 pkt 4 Kodeksu pracy i wskazać, że dbałość o dobro firmy jest istotniejsza. W takim wypadku pracownik musi stawić się w pracy, a niedopełnienie obowiązków pracowniczych może wiązać się z karą za niestawienie w pracy.
Urlop na żądanie skończy się karą. Wystarczy, że nie powiesz szefowi
W wypadku, gdy pracownik nie poinformował pracodawcy o wzięciu urlopu na żądanie przed faktem, a dopiero po powrocie do pracy, szef może wyciągnąć wobec niego negatywne konsekwencje. Problemy mogą pojawić się także wówczas, gdy pracownik bezskutecznie kontaktował się z pracodawcą w sprawie urlopu i mimo tego, że szef nie odbierał telefonu, czy nie odpisał na SMS, pracownik i tak urlop na żądanie sobie wziął.
Pamiętajmy, że urlop na żądanie to święte prawo pracownika, ale decyzja o jego przyznaniu zawsze należy ostatecznie do pracodawcy. Niepoinformowanie szefa czy nieskuteczne przekazanie mu tej informacji i w efekcie brak decyzji przełożonego, sprawiają, że tak ustalając dzień wolny urlopem na żądanie, de facto robimy sobie wagary od pracy. A za tak nieuzasadnioną nieobecność grozi kara.
Przemysław Terlecki
