Ukraina zyskuje strategiczne przywileje. Europejski rynek pod presją
Unia Europejska podjęła decyzję o przedłużeniu wyjątkowego zwolnienia Ukrainy z ograniczeń na import stali na kolejne trzy lata, mimo rosnących restrykcji na rynku. Jednocześnie zmieniają się zasady handlu produktami rolnymi. To krok, który może mieć dalekosiężne skutki.
Unia Europejska podejmuje kluczowe decyzje wspierające ukraiński sektor przemysłowy i rolny, przedłużając zwolnienie Ukrainy z ograniczeń importu stali oraz wprowadzając zmiany w handlu produktami rolnymi. Te regulacje mają na celu zabezpieczenie interesów obu stron, wspierając stabilność rynku i rozwój współpracy gospodarczej między UE a Ukrainą.
Z powodu nadpodaży stali na światowym rynku Unia Europejska wprowadziła restrykcyjne środki ochronne, mające na celu zabezpieczenie unijnego przemysłu stalowego przed nadmierną konkurencją z zagranicy. W kwietniu 2025 roku weszły w życie zaostrzone przepisy. Limit zwolnienia z ceł dla importu stali został obniżony z 1 proc. do 0,1 proc., co oznacza, że tylko minimalna ilość stali może być importowana bez dodatkowych opłat.
Ponadto jak przypomina Polska Agencja Prasowa, od lipca 2025 roku zostanie zniesiona możliwość przenoszenia niewykorzystanych kontyngentów celnych między kwartałami, co ma zapobiec kumulacji importu w jednym okresie i chronić rynek przed nagłymi napływami towarów. Te zmiany mają na celu ochronę producentów w UE w obliczu trudnej sytuacji rynkowej.
Mimo rosnącej ochrony rynku stalowego, kraje członkowskie UE zdecydowały się w czwartek na przedłużenie o kolejne trzy lata zwolnienia Ukrainy z tych ograniczeń. Ma to na celu wsparcie ukraińskiego przemysłu w obliczu pełnowymiarowej rosyjskiej agresji, która trwa od 2022 roku.
Decyzja ta oznacza, że żelazo i stal importowane z Ukrainy pozostaną poza nowymi restrykcjami, jednak Komisja Europejska będzie miała prawo zawiesić zwolnienie dla wybranych produktów, jeśli ich import zagrozi konkurencyjności europejskiego rynku. Żelazo i stal stanowią obecnie trzecią co do wartości kategorię towarów sprowadzanych z Ukrainy do UE, odpowiadając za około 8 proc. ukraińskiego eksportu do Unii w 2024 roku.
Jak wskazuje jednak PAP, od piątku nastąpią również zmiany w handlu produktami rolnymi z Ukrainą. Zwolnienie z ceł, które obowiązywało od 2022 roku w związku z blokadą eksportu zboża przez Morze Czarne, zostanie zniesione. Handel rolny powróci do zasad obowiązujących przed wojną, opartych na umowie stowarzyszeniowej i porozumieniu o wolnym handlu z 2016 roku.
W ramach ułatwień dla ukraińskich eksporterów rolnych zniesiony zostanie obowiązek licencjonowania dla 13 wybranych produktów, takich jak zboże, wieprzowina, wołowina, mleko w proszku, jaja czy drób. Mimo braku konieczności uzyskiwania certyfikatów, te towary pozostaną objęte cłami i limitami przewidzianymi w umowie stowarzyszeniowej, co oznacza bardziej kontrolowany i regulowany handel niż dotychczas.
Agata Jaroszewska