- Podatek katastralny to opłata, która nie obowiązuje w Polsce, ale jej wprowadzenie to kwestia powracająca co jakiś czas.
- W polskiej polityce jest tylko jedna partia, która opowiedziała się za wprowadzeniem podatku katastralnego.
- Przeciętnie po wprowadzeniu podatku katastralnego suma opłat za posiadanie nieruchomości miałaby wzrosnąć 10-krotnie, a w skrajnych przypadkach nawet 50-krotnie.
Podatek katastralny nie obowiązuje w Polsce, ale emocje, jakie wzbudza wśród rodzimych właścicieli nieruchomości, są wyraźnie dostrzegalne. O podatku katastralnym się mówi, ale przede wszystkim w debacie publicznej przed podatkiem katastralnym się ostrzega. Czy faktycznie grozi nam fala upadłości w przypadku wprowadzenia tej taksacji?
Co to jest podatek katastralny?
Podatek katastralny to danina pobierana od katastralnej wartości mieszkania lub domu. No dobrze, ale czym jest wartość katastralna? Zgodnie z definicją wartość katastralna nieruchomości to wartość określana w celu ustanowienia podstawy opodatkowania nieruchomości, a szacunki wykonuje się co jakiś czas.
W praktyce wygląda to tak, że podatek katastralny jest generalnie uzależniony od wartości nieruchomości. Im więcej kosztuje nieruchomość, tym więcej trzeba zapłacić podatku katastralnego.
Kto płaci podatek katastralny?
Danina przeznaczona jest dla właścicieli nieruchomości (domów i mieszkań). Podkreślmy jednak, że choć podatek katastralny wywołuje takie emocje, nie obowiązuje w Polsce. Jak dotąd Ministerstwo Finansów, ani żaden inny podmiot stanowiący prawo w naszym kraju, nie zabierał się za jego wprowadzenie. Czy zmieni się to po ukonstytuowaniu nowego rządu?
Czy podatek katastralny wejdzie?
W Polsce jest obecnie tylko jedna znajdująca się w Sejmie siła polityczna, która zapowiedziała wprowadzenie podatku katastralnego. To Partia Razem, która w swoim programie politycznym taką daninę przewiduje, ale dopiero od drugiej i każdej kolejnej nieruchomości. Choć lewicowcy po wyborach 15 października znaleźli się w zwycięskim obozie koalicji opozycji demokratycznej, pewne już, że do nowego rządu nie wejdą.
Jednak brak członków Razem u sterów władzy nie jest głównym powodem, przez który podatek katastralny jest w Polsce hamowany. Głównym przeciwnikiem wprowadzenia podatku katastralnego w naszym kraju potężna niechęć społeczna Polaków do tej opłaty. Politycy bez wątpienia to czują, dlatego o podatku katastralnym na co dzień w polityce mowy nie ma.
Portal Bezprawnik wyliczył, że w skrajnym wypadku po wprowadzeniu podatku katastralnego suma danin z tytułu posiadania nieruchomości wzrosłyby nawet 50 razy, a średnio większość Polaków zapłaciłaby za nieruchomość 10 razy więcej w daninach. To właśnie te wyliczenia najbardziej przerażają Polaków i dlatego nie brak głosów o tym, że wprowadzenie podatku katastralnego doprowadzić miałoby do masowych bankructw właścicieli nieruchomości.
Czym różni się podatek od nieruchomości od podatku katastralnego?
Pierwsza różnica między podatkiem od nieruchomości a podatkiem katastralnym jest taka, że pierwszy obowiązuje, a drugi nie. To jednak daleko idące uproszczenie. Główną różnicą między podatkiem katastralnym a podatkiem od nieruchomości jest bowiem podstawa opodatkowania.
Podatek od nieruchomości oblicza się na podstawie stawek ustalonych w przepisach dotyczących podatków i opłat lokalnych, które zależą od powierzchni danej nieruchomości. Tymczasem podatek katastralny oblicza się na bazie wartości nieruchomości. Oznacza to, że nawet właściciele dwóch domów o takiej samej powierzchni mogą zapłacić całkiem inny podatek katastralny z tego tytułu.
Za co podatek katastralny? Jak oblicza się daninę?
Jeśli podatek katastralny miałby w Polsce wejść w życie, niewątpliwie urzędnicy obliczaliby go na bazie kilku zmiennych, tak jak nalicza się go w krajach, w których obowiązuje. Pierwszą z nich jest położenie nieruchomości i przypisana temu wartość. W takim wypadku wyższy podatek katastralny zapłaciliby właściciele nieruchomości położonych w atrakcyjniejszych miejscach (centra dużych miast, pobliża atrakcji turystycznych).
Po drugie liczyłby się metraż nieruchomości oraz rozkład pomieszczeń (im większa nieruchomość i gęściej usłana pomieszczeniami, tym droższa). Trzecią składową podatku jest forma zabudowy (materiał użyty przy stawianiu budynku i sposób stawiania zabudowy) oraz rodzaj budynku (dom jednorodzinny, kamienica, blok, szeregowiec itp.).
Przemysław Terlecki
