Pracodawca zmusza do przejścia na emeryturę? Określony wiek to jeszcze nie koniec
Osiągnięcie wieku emerytalnego nie oznacza, że natychmiast trzeba pożegnać się z firmą i obowiązkami. Coraz więcej seniorów decyduje się bowiem kontynuować pracę zawodową, tracą jednak wtedy ochronę przedemerytalną. Czy pracodawca może więc nakazać pracownikowi przejść na emeryturę? Kto jeszcze nie jest objęty ochroną? Osiągnąłeś wiek emerytalny? Mogą cię zwolnić, ale tylko w konkretnym przypadku.
Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Poza tym w okresie ochronnym pracodawca nie może zmienić warunków umowy takiego pracownika na jego niekorzyść oraz nie może obniżyć jego wynagrodzenia.
Ochroną przedemerytalną nie będą jednak objęci wszyscy pracownicy. Zgodnie z przepisami okres ochronny nie dotyczy:
● osób, które pracodawca chce zwolnić dyscyplinarnie,
● zatrudnionych, którzy uzyskali prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy,
● pracowników zakładu pracy, w przypadku którego ogłoszono upadłość lub likwidację,
● osób, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakuje mniej niż 4 lata, ale wraz z osiągnięciem tego wieku nie będą posiadali okresów zatrudnienia uprawniających do emerytury.
Po osiągnięciu wieku emerytalnego (który obecnie wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) pracownik traci ochronę przedemerytalną. Oznacza to, że pracodawca ma możliwość wypowiedzenia jego umowy, niemniej jednak nie może tego zrobić z powodu wieku. Każde zwolnienie musi być uzasadnione w taki sam sposób, jak w przypadku innych zatrudnionych osób, np. likwidacją stanowiska czy niewłaściwym wykonywaniem obowiązków zawodowych.
Oznacza to więc, że pracodawca nie może nakazać pracownikowi przejścia na emeryturę i nie może zmusić go do złożenia wypowiedzenia. Jeżeli wywiera na niego nacisk, na przykład sugerując, że nadszedł czas na odpoczynek lub zmieniając jego warunki zatrudnienia na niekorzystne, wówczas takie praktyki są niezgodne z prawem.
Co więcej, wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę, którą zawarto na czas nieokreślony, z powodu osiągnięcia wieku emerytalnego będzie stanowić bezpośrednią dyskryminację ze względu na wiek. W takiej sytuacji można złożyć skargę na pracodawcę do Państwowej Inspekcji Pracy.
Osiągniecie wieku emerytalnego coraz częściej nie oznacza zakończenia kariery zawodowej. Wielu seniorów w obecnych realiach decyduje się kontynuować pracę, głównie z powodów finansowych. Przejście na emeryturę zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego wiąże się ze stosunkowo niskim świadczeniem, a rosnące koszty życia powodują, że seniorzy nie chcą przechodzić na emeryturę.
Jednocześnie w Polsce nie ma górnej granicy wieku, do której można pracować. Emeryci mogą pozostać aktywni zawodowo tak długo, jak pozwala im na to zdrowie i chcą pracować.
WB
