Spis treści:
- O co chodzi z tym IKZE?
- Skrótowo o formach oszczędzania na emeryturę
- Jak uzyskać zwrot z podatku wpłacając na IKZE?
- Jak oszczędzają Polacy
O co chodzi z tym IKZE?
Koniec roku to już tradycyjnie czas, w którym z każdej strony przypomina się nam o możliwości oszczędzania na emeryturę w ramach Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Nie jest to kolejny chwyt marketingowy, ale faktyczny sposób na zaoszczędzenie sporych środków - i to takich, które pojawią się w naszym portfelu wcześniej niż po zakończeniu kariery zawodowej.
Przy wypełnianiu deklaracji podatkowej mamy możliwość skorzystania z różnorodnych ulg. Jedną z nich jest ulga związana z dobrowolnym oszczędzaniem na emeryturę w ramach IKZE. Wszystko, co trzeba zrobić, to wpłacić odpowiednią kwotę na to konto.
Skrótowo o formach oszczędzania na emeryturę
System emerytalny w naszym kraju opiera się na trzech filarach. Pierwszy z nich to konto, które każdy z nas ma w ZUS i na które to konto odprowadzane są składki z wynagrodzenia otrzymywanego w ramach umowy o pracę czy zlecenie, lub opłacane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Drugim filarem są Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE) i subkonto w ZUS. Te dwa pierwsze filary stanowią system państwowy.
Trzeci filar jest w pełni dobrowolny. Każdy z nas może samodzielnie podjąć decyzję na który sposób (i czy w ogóle) chce oszczędzać. Najważniejsze formy gromadzenia oszczędności na emeryturę obejmują Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK), Pracownicze Plany Emerytalne (PPE), Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i omawiane tutaj IKZE.
Wszyscy specjaliści zalecają, aby podjąć wysiłek oszczędzania przynajmniej w jednej z tych form, ponieważ spodziewane emerytury z systemu państwowego będą bardzo niskie - prawdopodobnie będą w wysokości mniejszej niż połowa ostatniego otrzymanego wynagrodzenia.
W przypadku IKZE pieniądze są zwolnione z podatku Belki (jeśli zostaną wypłacone w wieku emerytalnym). Mogą też być dziedziczone. Dodatkowym plusem jest możliwość odpisania rocznych oszczędności od podatku dochodowego.
Jak uzyskać zwrot z podatku wpłacając na IKZE?
W ramach rocznego rozliczenia podatkowego obliczamy swój roczny dochód. Jeśli suma składek odprowadzonych tytułem podatku dochodowego jest równa należnemu podatkowi dla fiskusa - jesteśmy "na zero". Jeśli suma odprowadzonych składek jest niższa - musimy oddać brakującą kwotę. Istnieje jeszcze jedna możliwość, w której to fiskus będzie zobowiązany oddać nam część środków. Może to wynikać z nadpłaty podatku dochodowego lub właśnie ze względu na odliczone przez nas ulgi.
Wszystkie wpłaty dokonane na IKZE mogą być odliczane od podatku należnego. Tutaj zasada jest prosta: im wyższy jest dochód (i w związku z tym należny fiskusowi podatek dochodowy) tym korzyść z ulgi rośnie.
Najwięcej zyskują osoby przekraczające II próg podatkowy. Przykładowo, jeśli dochód za poprzedni rok wynosi 160 tysięcy złotych, a podatnik wpłacił na swoje IKZE 5 tysięcy złotych, podstawa do opodatkowania spadnie do 155 tysięcy złotych. Drugi próg podatkowy zaczyna się od 120 tysięcy złotych - od tej kwoty każda złotówka jest objęta 32% podatkiem. W naszym przykładzie podatnik zyskuje 1600 zł.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przewidziało jednak limity wpłat na IKZE. W obecnym roku jest to 10 407,60 zł dla osób, które pracują na podstawie umowy o pracę. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą limit wynosi 15 611,40 zł.
Powyższe kwoty nie muszą być wpłacane w ramach jednej wpłaty. Najważniejsze jest jednak, aby zostały wpłacone w jednym roku podatkowym (jeśli chcemy maksymalnie wykorzystać możliwość skorzystania z ulg przy wypełnianiu PIT).
Jak oszczędzają Polacy
Statystyki wskazują, że coraz więcej Polaków świadomie podchodzi do gromadzenia środków na emeryturę. Zgodnie z danymi Komisji Nadzoru Finansowego, w I półroczu 2025 roku Polacy wpłacili na konta IKZE ponad 2 mld złotych, dzięki czemu ogólna suma oszczędności zgromadzonych w tej formie wyniosła 14,31 mld złotych.
Aby zrozumieć perspektywę, warto wiedzieć, że końcem roku 2024 na wszystkich kontach IKZE zgromadzonych było 12,11 mld złotych. W grudniu 2023 roku - 9,19 mld złotych, a w 2022 roku - 6,6 mld złotych. Wiele zatem wskazuje na to, że obecny rok będzie rekordowy pod względem łącznych wpłat na IKZE.
Ta forma oszczędzania jest najbardziej popularna wśród mężczyzn. Końcem czerwca ponad 325 tys. panów miało IKZE, natomiast jedynie 295 tys. kobiet.
W przypadku IKE łączna suma zgromadzonych środków jest jeszcze bardziej imponująca. W połowie obecnego roku było to 27 miliardów złotych. Liczba Polaków oszczędzających w tej formie przekroczyła już milion.
Podsumowując, chcąc maksymalnie wykorzystać możliwości związane z ulgami podatkowymi, warto rozważyć wpłacenie na swoje konto IKZE maksymalnej możliwej kwoty - szczególnie, jeśli wkraczamy w II próg podatkowy. Natomiast należy pamiętać, że nawet, jeśli nie mamy możliwości zasilenia swojego konta emerytalnego tak wysokimi sumami, wpłacanie nawet niewielkich kwot na III filar przysłuży się podwyższeniu przyszłej emerytury.
KO
