Przedstawiciele resortu klimatu i środowiska przedstawili propozycje kierunkowych zmian zasad sprzedaży drewna. Minister Paulina Hennig-Kloska mówiła o konieczności zadbania zarówno o interesy przedstawicieli krajowego przemysłu drzewnego, branży meblarskiej, jak i zwiększeniu cennych obszarów przyrodniczych.
- Jeżeli już w Polsce mają być ścinane drzewa, to po to, byśmy my jako kraj: obywatele, nasza gospodarka, nasz przemysł na tym korzystał a nie, by nieprzetworzone drewno wywozić do Chin, tam na jego przetworzeniu zarabiać i żeby wracało w postaci drogich mebli. Wolimy wspierać w ten sposób naszą krajową gospodarkę i nasz przemysł i bardzo się cieszę, że mogę powiedzieć dzisiaj i ogłosić, że wypracowaliśmy szereg rekomendacji, które doprowadzą w mojej ocenie do tego, że ograniczymy eksport nieprzetworzonego drewna poza nasz kraj, a tym samym rozwiążemy wiele strukturalnych, wielopłaszczyznowych problemów w naszym kraju - powiedziała szefowa resortu.
Resort szykuje "pakiet dla przemysłu drzewnego"
Minister poinformowała, że przez ostatnie trzy miesiące, we współpracy z przedstawicielami branży, przyrodnikami i naukowcami, zostało wypracowanych dziewięć rekomendacji w ramach "pakietu dla przemysłu drzewnego". Zakładają one m.in. ograniczenie wywozu drewna nieprzetworzonego.
- Planujemy zwiększenie procenta puli drewna przeznaczonego dla stałych, sprawdzonych, wieloletnich klientów, którzy systematycznie, stale, a nie w celach spekulacyjnych, współpracują z Lasami Państwowymi. W ten sposób dajemy gospodarce, producentom, przetwórcom poczucie stabilności i jesteśmy w stanie zapewnić im dostawy surowca w pożądanej ilości w długoterminowym okresie - podkreśliła.
Jako drugą z najistotniejszych zmian wymieniła zwiększenie premiowania przy sprzedaży drewna kryterium dotyczącego przetwarzania drewna w Polsce.
- Intensywność przetwarzania drewna w kraju będzie dodatkowo premiowana w trakcie sprzedaży (...) To tutaj na jego przetworzeniu w kraju zarabiamy, nie w Chinach. Nie jest naszym celem pracowanie na rzecz gospodarki chińskiej, a wspieranie i pracowanie na rzecz gosodarki krajowej - wskazała.
Hennig-Kloska zwróciła także uwagę na plany skrócenia łańcucha dostaw, co zarówno pozwoli dostarczac surowiec do małych, lokalnych społeczności, jak i zmniejszyć poziom szkodliwych zanieczyszczeń atmosfery.
Czy drewno poużytkowe będzie wykorzystywane na nowo?
Przedstawiciele resortu wskazali na konieczność wprowadzenia transparentności przy sprzedaży drewna, uwolnienia dla przemysłu drewna pełnowartościowego, które "powinno służyć produkcji", nie zaś być przeznaczane na spalanie. Poinformowano, że trwają międzyresortowe prace z Ministerstwem Rozwoju i Technologii nad definicją drewna energetycznego. Odniesiono się również do prac nad powrotem do certyfikacji FSC dla drewna - zwrócono uwagę, że na dzień dzisiejszy spośród czterech Dyrekcji Lasów Państwowych dwie "dało się uratować przed utratą tego certyfikatu."
Część zmian dotyczących sprzedaży drewna ma zostać wprowadzona jeszcze w tym roku, pozostałe w 2025 roku. Obecnie przemysł drzewny w Polsce odpowiada za 6 proc. polskiego PKB. Minister przywołała wyniki badań i sondaży, z których wynika, że 85 proc. obywateli naszego kraju opowiada sie za ograniczeniem wycinki w Lasach Państwowych.
Jednocześnie poinformowała, że resort pracuje nad postulatem ponownego wykorzystania drewna poużytkowego (np. poprzez sprowadzanie zużytych okien drewnianych i wykorzystanie surowca na nowo), jednak zwróciła uwagę na możliwe problemy z tym związane.
- Często są to meble lakierowane, innego typu odpady, które wcale nie tak łatwo przetwarzać. Korzystając z nich z rynku wtórnym, naszym celem jest absolutnie zwiększenie tego recyklingu na potrzeby chociażby produkcji pelletu, który przejściowo mógłby na przykład zastępować węgiel, natomiast to wymaga dużo większej ostrożności i większej ilości prac (...), żeby nie wylać dziecka z kąpielą, czyli nie wprowadzać do Polski śmieci, które będą lądować na naszych wysypiskach, często nielegalnych, z którymi i tak mamy wystarczająco dużo problemów (...) Pracujemy nad tym postulatem, natomiast wymaga on zdecydowanie dużo większych nakładów pracy niż to, co dotychczas udało się nam wypracować - powiedziała minister.
Branża meblarska woła o pomoc
Jak pisaliśmy w Interii, zmiany dotyczące zasad sprzedaży drewna zapowiedzieli kilka dni temu przedstawiciele Lasów Państwowych. Mają one zostać wprowadzone pod koniec tego roku, zaś generalna zmiana ma zacząć zobowiązywać od początku 2025 roku. Przetargi na przyszły rok muszą odbyć się już jesienią roku 2024, zatem podanie do wiadomości zarządzenia to jest kwestia września tego roku - poinformowano.
- Zmiana sytemu sprzedaży drewna przez LP jest konieczna - podkreślił zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. gospodarki leśnej Jerzy Fijas. - Prace w tym kierunku już się rozpoczęły - dodał.
Fijas zwrócił uwagę, że branża drzewna, a szczególnie meblarska, oczekuje ponadto przywrócenia w LP systemu certyfikacji drewna FSC. To jeden z dwóch stosowanych w Polsce systemów certyfikacji gospodarki leśnej, które dodatkowo poświadczają, że drewno zostało pozyskane w sposób zrównoważony. Obecnie znakiem FSC mogą posługiwać się cztery regionalne dyrekcje Lasów Państwowych. Jednocześnie certyfikatem drugiego systemu, PEFC, dysponuje wszystkie 17 dyrekcji.
W ubiegłym tygodniu po spotkaniu z przedstawicielami FSC International w LP powstał zespół roboczy, którego zadaniem będzie przygotowanie rozwiązań do przywrócenia certyfikacji FSC dla gospodarki leśnej w skali ogólnokrajowej.
Obecnie zdecydowana większość pozyskiwanego obecnie przez LP drewna przeznaczana jest dla przedsiębiorców i kupowana za pośrednictwem Portalu Leśno-Drzewnego (70 proc. oferowanej miąższości) oraz w systemie sprzedaży aukcyjnej (30 proc.), co razem stanowi około 80 proc. łącznej oferty Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Pozostałe 20 proc. trafia do sprzedaży detalicznej, skierowanej głównie do odbiorców indywidualnych.
