Odprawa przy zwolnieniu z pracy. Jakie są warunki odprawy?
Odprawa to jednorazowe świadczenie pieniężne, które jest rekompensatą zwalnianego pracownika. Jak się okazuje, nie należy się ona każdemu, kto zostaje zwolniony. Aby otrzymać pieniądze, muszą zostać zachowane szczególne kryteria. Kto ma prawo do odprawy przy zwolnieniu i jakie warunki trzeba spełnić?
Odprawa jest świadczeniem pieniężnym przysługującym zwolnionemu pracownikowi w ramach rekompensaty. Pieniądze nie są jednak przekazywane każdej osobie, z którą pracodawca rozwiązał stosunek pracy.
Warunki otrzymania odprawy i prawa do niej regulowane są przez przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
Bycie zatrudnionym u pracodawcy, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników to szczególny warunek, który musi zostać spełniony, aby pracownikowi przysługiwało prawo do odprawy przy zwolnieniu.
Pracownik ten musi być jednak zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Dotyczy to zarówno umów na czas określony, jak i nieokreślony. Na odprawę przy zwolnieniu nie mogą więc liczyć ci, którzy są zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych jak m.in. umowa zlecenie.
To jednak nie wszystko. Kolejnym warunkiem otrzymania odprawy przy zwolnieniu jest rozwiązanie stosunku pracy na mocy wypowiedzenia, które zostało przekazane pracownikowi przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron. Ważne jest, że przyczyna zwolnienia nie może leżeć po stronie pracownika.
Na odprawę mogą także liczyć ci, którym wypowiedziano warunki pracy lub płacy, ale nowych nie przyjęli. Świadczenie nie dostaną więc osoby, których umowa zakończyła się z czasem lub te, które same postanowiły się zwolnić.
Odprawa przy zwolnieniu będzie różnej wielkości, w zależności od czasu, przez jaki pracownik był zatrudniony. Im okres stosunku pracy był dłuższy, tym świadczenie będzie wyższe. Odprawa będzie więc wypłacana w wysokości:
- jednego wynagrodzenia miesięcznego (pracownik zatrudniony krócej niż dwa lata);
- dwóch wynagrodzeń miesięcznych (pracownik zatrudniony od dwóch do ośmiu lat);
- trzech wynagrodzeń miesięcznych (pracownik zatrudniony dłużej niż osiem lat).
Wypłacona odprawa przy zwolnieniu nie może wynosić więcej niż wartość 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia. W 2023 roku wynosi ono 3600 zł brutto, dlatego w bieżącym roku to świadczenie nie może przekroczyć 54000 zł.
Odprawa należy się tak samo pracownikom zwolnionym grupowo, jak i indywidualnie. Przy grupie jednak muszą zostać spełnione inne wymagania.
Przede wszystkim, aby móc mówić o zwolnieniu grupowym, gdzie pracownicy zyskują prawo do odprawy, pracodawca musi rozwiązać stosunek pracy z:
- 10 pracownikami (jeśli zatrudnia między 20, a 100 osób);
- 10 proc. załogi (jeśli zatrudnia między 100, a 300 osób);
- 30 pracownikami (jeśli zatrudnia więcej niż 300 osób).
Do zwolnień musi dojść z powodu leżącego po stronie pracodawcy. Pracownicy muszą zostać zwolnieni na mocy wypowiedzenia wręczonego przez pracodawcę lub na mocy porozumienia stron. Tak samo, jak w przypadku zwolnień indywidualnych, pracownicy ci powinni być zatrudnieni na podstawie umowy o pracę.
Zobacz również:
Setki tysięcy Polaków pracują bez umowy. Dominują dwie grupy
Polacy różnie oceniają swoją sytuację materialną, ale te dane mówią wszystko
Umowa zlecenie. Czy liczy się do emerytury i czym różni się od umowy o pracę?