RPO interweniuje ws. listów od skarbówki. "Może stanowić pole do nadużyć"
Od jakiegoś czasu media informują o tym, że organy Krajowej Administracji Skarbowej wysyłają do Polaków tzw. listy behawioralne, czyli nieformalne pisma o charakterze informacyjnym. Skarbówka wysyła je, gdy ma wątpliwości czy płatnik wywiązuje się ze swoich obowiązków podatkowych. Okazuje się, że w sprawę zaangażował się Rzecznik Praw Obywatelskich. W piśmie skierowanym do ministra finansów Marcin Wiącek wskazał, że "decyzja o wystosowaniu listu behawioralnego ma charakter stricte uznaniowy i nie jest oparta na konkretnej podstawie prawnej". Jak podaje serwis prawo.pl, Ministerstwo Finansów poinformowało o wstrzymaniu wysyłki kontrowersyjnej korespondencji.
Portal podaje, że zalecenia w sprawie wysyłania tzw. pism behawioralnych wystosował do dyrektorów izb administracji skarbowej w grudniu ubiegłego roku Mariusz Gojny, ówczesny podsekretarz stanu i zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Po zmianie władzy zalecenia te nie zostały odwołane, a Polacy nadal znajdowali w swoich skrzynkach pisma od skarbówki. Teraz sprawą budzącej wiele emocji korespondencji zajął się RPO.
W "listach behawioralnych" skarbówka wskazywała, że zauważyła zdarzenie, które może wywołać skutki podatkowe. Takie pisma miały zachęcić podatników do dobrowolnego wywiązywania się z obowiązków podatkowych. - Urząd skarbowy wie o świadczonych przez Pana usługach. Powinien Pan niezwłocznie dokonać zgłoszenia do ewidencji działalności gospodarczej i wywiązywać się z obowiązków podatkowych - taki brzmi przykładowa treść pisma, które w ostatnim czasie były wysyłane do Polaków.
- Praktyka wysyłania listów behawioralnych wzbudza nie tylko dużo emocji wśród podatników, którzy już odebrali taką korespondencję, ale także wywołuje szereg wątpliwości i pytań co do obecnie stosowanej procedury - napisał Rzecznik w piśmie skierowanym do Andrzeja Domańskiego, ministra finansów.
- Przepisy obowiązującej Ordynacji podatkowej nie przewidują bowiem regulacji odnoszącej się do kierowania przez organy podatkowe listów behawioralnych - zauważył Marcin Wiącek.
Przywołując treść instrukcji, która wskazuje, kiedy organy mogą wysyłać tzw. pisma behawioralne, RPO podkreślił, że takie działanie "oparte jest zasadniczo na podejrzeniu organu, że adresat narusza przepisy podatkowe". - Stąd też wydaje się, że decyzja o wystosowaniu listu behawioralnego ma charakter stricte uznaniowy i nie jest oparta na konkretnej podstawie prawnej. Może dotyczyć w zasadzie każdego podatnika, wobec którego organ będzie miał jakiekolwiek zastrzeżenia (nawet niewystarczająco udokumentowane) co do prawidłowego wywiązywania się z obowiązków podatkowych - czytamy w dalszej części pisma, którego adresatem jest szef resortu.
Zdaniem Rzecznika, "tak szeroki zakres niesformalizowanej procedury ostrzegawczej w formie listu behawioralnego może w niektórych przypadkach stanowić pole do nadużyć w kontaktach organów z podatnikami". - Pojawia się też pytanie o to, czy sposób procedowania w sprawie wysyłki listów behawioralnych pozostaje pod jakąkolwiek kontrolą - dodał M. Wiącek.
Rzecznik wskazał również, że otrzymanie takiego listu "może wywołać stan niepewności i dezorientacji".
To jednak nie wszystko, bo Marcin Wiącek chce też uzyskać więcej szczegółowych informacji na temat działań resortu.
- Uprzejmie proszę także Pana Ministra o wyjaśnienie, na jakiej podstawie ustalany jest krąg adresatów listów behawioralnych oraz czy resort finansów kontroluje zasadność kierowania takich pism do podatników, a jeżeli tak, to w jaki sposób - dodał Marcin Wiącek.
Jak się okazuje, na reakcję Ministerstwa Finansów nie trzeba było długo czekać. Powołując się na informacje przekazane przez resort, serwis prawo.pl informuje, że podjęto decyzję o wstrzymaniu wysyłania "listów behawioralnych". Obecnie MF ma zająć się analizą zasadności i celowości listów behawioralnych w kontaktach z podatnikami.
