Możesz wnioskować o skrócenie pracy w czasie upałów. Czy szef musi się zgodzić?
Wraz ze zbliżającym się latem i rosnącą temperaturą na zewnątrz wiele osób zastanawia się, czy w czasie upałów może liczyć na skrócenie czasu pracy. Jakie prawa przysługują pracownikowi podczas pracy w trakcie upałów? Kiedy pracownik może odmówić wykonywania pracy?
Praca w trakcie upałów jest dla wielu osób uciążliwa, zwłaszcza jeżeli trzeba spędzać godziny w pomieszczeniach bez klimatyzacji lub wykonywać obowiązki zawodowe na zewnątrz. W trakcie upałów pracownicy mogą jednak wystosować do pracodawcy wniosek o skrócenie czasu pracy z powodu wysokiej temperatury.
Zgodnie z przepisami natomiast pracodawca może zadecydować o skróceniu czasu pracy w trakcie upałów, ale nie ma takiego obowiązku, dlatego też nie musi się na to godzić. Decyzja o skróceniu czasu pracy zależy więc wyłącznie od pracodawcy, który sam ocenia, czy warunki pracy wymagają podjęcia dodatkowych środków.
W trakcie upałów pracodawca może jednak zadecydować o dodatkowych przerwach w pracy, ale podobnie jak w przypadku skrócenia czasu pracy, prawo nie nakłada na niego takiego obowiązku.
Warto pamiętać, że zgodnie z ogólnymi zasadami BHP pracodawca ma obowiązek zapewnić wszystkim pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Pracodawca jest przede wszystkim zobowiązany do zapewnienia pracownikom napojów w sytuacji, gdy:
● temperatura otoczenia podczas pracy na zewnątrz przekracza 25°C,
● temperatura otoczenia podczas pracy w pomieszczeniach zamkniętych przekracza 30°C.
W przypadku prac brudzących, wykonywanych w wysokiej temperaturze lub wymagających zapewnienia należytej higieny procesów technologicznych, pracodawca musi natomiast zapewnić pracownikom co najmniej 90 litrów wody dziennie na każdego pracownika do celów higienicznych.
W trakcie wysokiej temperatury na zewnątrz szczególną ochroną objęci są jednak pracownicy młodociani, czyli osoby niepełnoletnie. Przepisy jasno określają, że jeżeli temperatura powierza w miejscu pracy przekracza 30°C, a wilgotność względna sięga co najmniej 65%, młodociani pracownicy nie mogą wykonywać pracy.
Pracodawca ma w takim przypadku obowiązek odsunąć młodocianego od obowiązków i zapewnić mu bezpieczne warunki, np. przenieść do innego pomieszczenia lub przesunąć godziny pracy na chłodniejsze pory dnia.
Wysokie temperatury w środowisku pracy mogą w niektórych przypadkach realnie zagrażać zdrowiu, zwłaszcza jeśli pracownik wykonuje obowiązki w pełnym słońcu, w dusznych pomieszczeniach bez wentylacji lub w grubych ubraniach roboczych. Z tego też powodu Kodeks pracy daje pracownikowi możliwość odmowy pracy w warunkach, które stwarzają zagrożenie dla jego zdrowia lub życia.
Jeśli warunki pracy nie spełniają przepisów BHP i bezpośrednio zagrażają zdrowiu, pracownik ma wtedy prawo powstrzymać się od wykonywania pracy. Musi jednak niezwłocznie poinformować o tym przełożonego.
W sytuacji poważnego zagrożenia, np. w przypadku skrajnych upałów w połączeniu z brakiem dostępu do wody, wentylacji czy przerw pracownik może również opuścić miejsce pracy, o ile zgłosi to pracodawcy. W obu przypadkach zachowuje on prawo do wynagrodzenia za czas, w którym nie wykonywał obowiązków służbowych z uzasadnionych względów bezpieczeństwa.
WB