Abolicja podatkowa

Abolicja podatkowa to program mający na celu zachęcenie podatnikówdo dobrowolnego ujawnienia dochodów, które dotychczas byłyukrywane przed organami podatkowymi. Tego rodzaju programy są częstowprowadzane gdy państwo potrzebuje dodatkowych środkówfinansowych, na przykład w czasie kryzysów ekonomicznych lub kiedyistnieje konieczność zmniejszenia szarej strefy gospodarki.

Dzięki abolicji podatkowej można zwiększyć dochody budżetowepoprzez opodatkowanie wcześniej ukrytych dochodów, co prowadzi dojednorazowego wzrostu wpływów podatkowych. Program ten poprawiarównież zgodność podatkową, umożliwiając podatnikom powrót dolegalnej gospodarki bez obaw o kary za wcześniejsze uchybienia.Abolicja podatkowa redukuje wielkość szarej strefy gospodarczej,formalizując działalności, które wcześniej były prowadzonenielegalnie.

Wkontekście Polskiego Ładu planowano wprowadzenie abolicjipodatkowej od 1 stycznia 2022 roku. Miała to byćinicjatywa umożliwiająca podatnikom ujawnienie nieopodatkowanychdochodów i oczyszczenie swoich kont podatkowych. Program miałobowiązywać od lipca do końca grudnia 2022 roku, dając podatnikompół roku na przygotowanie się do jego realizacji.

Zgodnie z założeniami, podatnicy mogli zgłaszać dochody uzyskanew przeszłości, które nie były opodatkowane, płacąc 8-procentowypodatek od dochodu (tzw. ryczałt przejściowy) lub 2-procentowądaninę od wartości majątku za granicą. Preferencja ta miała byćudzielana bez naliczania odsetek za zwłokę, a dodatkowo podatnikmusiałby uiścić opłatę w wysokości 1% od dochodu wykazanego wewniosku.

Program abolicji podatkowej miał obejmować dochody z udziałów współkach zagranicznych, nieruchomości, instrumentów finansowychoraz sytuacje, w których podatnik uzyskał korzyści podatkowe,których nie zadeklarował w Polsce. Obejmował również przypadki,gdy podatnik błędnie ocenił swoją rezydencję podatkową i nieopodatkował dochodów lub podjął decyzje dotyczące majątku,które nie miały ekonomicznie uzasadnionego celu.

Jednakże, prezydent RP skierował do Trybunału Konstytucyjnegowniosek o zbadanie zgodności wprowadzonych przepisów z KonstytucjąRP w trybie kontroli następczej. Zarzucono, że przepisy naruszajązasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa, równości,powszechności i równości opodatkowania oraz wykluczenia osóbpełniących funkcje publiczne z możliwości skorzystania zabolicji. W związku z tym rządzdecydował się wycofać abolicję podatkową,uznając, że rozwiązanie to nie spełnia zakładanych celów i możenie przynieść oczekiwanych korzyści finansowych.

Abolicja podatkowa zazwyczaj obejmuje kilka kluczowych elementów:

Abolicje podatkowe często budzą kontrowersje i spotykają się zkrytyką. Przeciwnicy argumentują, że mogą one być postrzeganejako niesprawiedliwe wobec podatników, którzy regularnie płacąswoje podatki. Istnieje również ryzyko, że abolicje mogą zachęcaćdo unikania podatków w oczekiwaniu na kolejne programy amnestii.

Abolicja podatkowa jest narzędziem, które może przynieśćznaczące korzyści budżetowe i przyczynić się do zwiększeniaprzejrzystości gospodarczej. Jednak jej wprowadzenie powinno byćstarannie przemyślane i połączone z długoterminowymi reformamipodatkowymi, aby zapobiec nadużyciom i zapewnić uczciwość systemupodatkowego.