Spis treści:
- Największe wyzwanie dostępności to insuliny i leczenie cukrzycy
- Leki oddechowe w astmie i POChP oraz konsekwencje dla pacjentów
- Terapie neurologiczne i psychiatryczne: Wysokie ryzyko destabilizacji leczenia
- Nie jest dobrze też w przypadku leków na ból przewlekły oraz hormonach i immunoglobulinach
- Rynek pod presją, pacjenci w niepewności
Najświeższa lista opublikowana przez Ministerstwo Zdrowia, analizowana przez Rynek Zdrowia, obejmuje produkty stosowane w powszechnych i przewlekłych schorzeniach, ale także w chorobach rzadkich i stanach ostrych. Zestawienie pokazuje, jak szeroki zakres terapii wymaga stałego monitorowania i jak ważna jest ciągłość dostaw w systemie ochrony zdrowia.
Największe wyzwanie dostępności to insuliny i leczenie cukrzycy
Ministerstwo Zdrowia opublikowało listę, która dla służby zdrowia jest żółtym światłem ostrzegawczym, a dla pacjentów zwiastunem potencjalnych problemów z wykupywaniem leków w aptekach. Chodzi o obwieszczenie w sprawie wykazu produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych zagrożonych brakiem dostępności na terytorium RP.
Według Rynku Zdrowia, najliczniejszą kategorią na liście potencjalnych braków na terenie RP są insuliny. Znalazły się na niej preparaty długodziałające, szybko działające oraz liczne mieszanki, m.in. Abasaglar, Lantus, Levemir, Tresiba, Toujeo, NovoRapid, Fiasp, Humalog, Apidra oraz mieszanki Gensulin, Polhumin, Mixtard i Humulin. Tak obszerna reprezentacja potwierdza skalę wyzwań w zapewnieniu stabilnej terapii cukrzycy.
Szczególnie symboliczna jest obecność leku budzącego globalne zainteresowanie. "Na liście leków zagrożonych brakiem dostępności znalazł się także Ozempic" - przypomina Rynek Zdrowia, wskazując na rosnące zapotrzebowanie wynikające również z jego stosowania w leczeniu otyłości.
Leki oddechowe w astmie i POChP oraz konsekwencje dla pacjentów
Duża część wykazu obejmuje preparaty stosowane w astmie i POChP. Wśród nich znajdują się m.in. Anoro Ellipta, Atimos, Atrovent, Berodual i Berodual N, Budiair, DuoResp Spiromax, Formodual, Fostex, Spiriva, Srivasso i Braltus. To kluczowe leki umożliwiające codzienną kontrolę objawów i zapobieganie zaostrzeniom choroby.
Zagrożenie ich dostępności może przełożyć się bezpośrednio na bezpieczeństwo pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami oddychania, dla których stabilność terapii jest niezbędna, by uniknąć hospitalizacji i pogorszenia stanu zdrowia.
Terapie neurologiczne i psychiatryczne: Wysokie ryzyko destabilizacji leczenia
Istotną część listy opublikowanej przez resort zdrowia stanowią także leki przeciwpadaczkowe: Absenor, Depakine w licznych postaciach, Finlepsin, Tegretol, Sabril, Diacomit oraz Gabitril.
W ich przypadku nawet krótkie przerwy w terapii mogą prowadzić do nawrotów napadów i poważnej destabilizacji leczenia, co czyni je jednymi z najbardziej wrażliwych leków na zakłócenia w łańcuchu dostaw.
W obwieszczeniu znalazły się również długodziałające preparaty przeciwpsychotyczne: Abilify Maintena, Rispolept Consta, Trevicta, Paliperidone Teva, oraz liczne leki na ADHD oparte na metylfenidacie, takie jak Atenza, Concerta, Medikinet czy Symkinet MR. Braki w tej grupie mogą wpływać nie tylko na stan kliniczny pacjentów, ale także na organizację ich leczenia i funkcjonowanie społeczne.
Nie jest dobrze też w przypadku leków na ból przewlekły oraz hormonach i immunoglobulinach
Kolejnym dużym segmentem zagrożonym brakiem dostępności są silne opioidy wykorzystywane w leczeniu bólu przewlekłego i nowotworowego, m.in. OxyContin, MST Continus, Vendal retard, Sevredol oraz plastry Matrifen (fentanyl). Ich rola w opiece paliatywnej i onkologicznej sprawia, że nawet krótkie niedobory mogą mieć poważne konsekwencje dla pacjentów.
W zestawieniu znalazły się także leki hormonalne i antykoncepcyjne, takie jak Activelle, Angeliq, Estrofem, Femoston conti, Rigevidon, Systen Conti i Systen Sequi. To preparaty stosowane zarówno z przyczyn zdrowotnych, jak i w celu kontroli rozrodczości, dlatego ich dostępność ma bezpośredni wpływ na zdrowie i komfort życia wielu kobiet.
Szczególnie newralgiczną grupą pozostają immunoglobuliny, w tym Kiovig, Hizentra, Cuvitru, Flebogamma DIF, HyQvia, Ig Vena, Privigen i Octagam. Jak przypomina Rynek Zdrowia, globalne problemy z surowcem od lat komplikują ich produkcję, a brak łatwych zamienników powoduje, że niedobory mogą dotknąć pacjentów z chorobami rzadkimi i niedoborami odporności w sposób szczególnie dotkliwy.
Rynek pod presją, pacjenci w niepewności
Zestawienie Ministerstwa Zdrowia pokazuje, jak szeroki wachlarz terapii może być zagrożony. Dotyczy to zarówno leków ratujących życie, preparatów stosowanych codziennie, jak i tych wykorzystywanych w leczeniu trudnych, rzadkich schorzeń.
Pacjenci powinni monitorować dostępność swoich leków, a lekarze, tam, gdzie możliwe, rozważać alternatywy, aby uniknąć przerwania terapii.
