OFE

OFE zostały wprowadzone w 1999 roku w ramach reformy systemu emerytalnego, aby umożliwić obywatelom dodatkowe oszczędzanie na emeryturę poprzez inwestowanie części składek emerytalnych w różne instrumenty finansowe. 

Uczestnictwo w OFE było dobrowolne, a zgromadzone w nich środki były zarządzane przez prywatne firmy zarządzające funduszami, które inwestowały je na rynkach finansowych, mając na celu zwiększenie wartości zgromadzonych tam kapitałów. Celem OFE było zapewnienie przyszłym emerytom wyższych świadczeń emerytalnych dzięki efektywniejszemu pomnażaniu składek. 

System OFE przeszedł znaczne zmiany. W 2014 roku wprowadzono tzw. przekształcenie OFE, polegające na przeniesieniu 51,5% aktywów OFE do ZUS jako środków gwarantowanych, a pozostałe środki nadal były zarządzane przez fundusze. W 2020 roku ustawodawca zdecydował o stopniowym wygaszaniu OFE, przekształcając je w Indywidualne Konta Emerytalne lub umożliwiając przeniesienie środków do ZUS. 

Rzecznik Finansowy informuje, że od 1 kwietnia do 31 lipca 2024 roku członkowie Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) oraz osoby objęte powszechnym ubezpieczeniem emerytalnym, które do tej pory nie były związane z OFE będą miały możliwość złożenia deklaracji dotyczącej sposobu gromadzenia środków na emeryturę. 

Wcześniejsze oświadczenia z lat 2014 i 2016 nie skutkowały rezygnacją z członkostwa w OFE. Oświadczenie z 2014 roku dotyczyło przekazywania składek do OFE od lipca tegoż roku, a oświadczenie z 2016 roku aktualizowało tę metodę przekazywania. Obecnie brak złożenia oświadczenia nie będzie automatycznie oznaczało przekazywania całej składki do subkonta w ZUS. 

W nadchodzącym oknie wyboru będzie można zdecydować czy składka emerytalna ma być w całości zapisana na subkoncie w ZUS, czy część składki ma być inwestowana w OFE. 

Ubezpieczeni członkowie OFE mogą również zmienić fundusz, z którym współpracują, ale muszą pamiętać o zawarciu nowej umowy z wybranym OFE. Decyzja o nieprzekazywaniu składek do OFE nie oznacza rezygnacji z członkostwa, a zgromadzone środki pozostaną w funduszu. W przeciwnym razie składka będzie w całości zapisana na subkoncie w ZUS. 

Osoby niezrzeszone w OFE, ale objęte powszechnym ubezpieczeniem emerytalnym, będą miały możliwość dołączenia do OFE poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia i wybór funduszu. Należy jednak pamiętać o konieczności zawarcia umowy z OFE w ciągu 4 miesięcy od złożenia oświadczenia. 

Brak złożenia oświadczenia skutkować będzie kontynuacją dotychczasowej metody gromadzenia środków emerytalnych. 

Nie ma potrzeby składania oświadczenia przez osoby, które nie zamierzają zmieniać ustalonego wcześniej sposobu dystrybucji składki emerytalnej oraz przez tych, którzy osiągną powszechny wiek emerytalny w ciągu najbliższych 10 lat. Dla nich aktywny jest tzw. „suwak bezpieczeństwa”, który zapewnia stopniowe przenoszenie środków z OFE do ZUS, aby zabezpieczyć zgromadzone fundusze przed potencjalną utratą wartości. 

Osoby, które do tej pory nie były członkami OFE, a chciałyby, aby część ich składki była kierowana na konto w wybranym OFE, powinny zawrzeć umowę z funduszem w ciągu czterech miesięcy od daty złożenia oświadczenia. 

Złożone oświadczenie dotyczy wyłącznie przyszłych składek. Środki, które zostały już rozdysponowane na podstawie decyzji podjętej podczas poprzedniego okna transferowego, pozostają w miejscu, które zostało wówczas wybrane. 

Ostatnia możliwość zmiany miała miejsce w 2016 roku, a okno transferowe w 2020 roku nie zostało otwarte z powodu pandemii. Następna okazja do zmiany nastąpi za cztery lata, w 2028 roku. 

Składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy wymiaru, takiej jak wynagrodzenie, z czego 12,22% jest przekazywane na indywidualne konto w ZUS, stanowiące tzw. I filar, a pozostałe 7,3% trafia na II filar. 

W ramach II filaru ubezpieczony ma możliwość wyboru przeznaczenia składki: